عنوان مقاله :
ارزيابي خشكسالي و سنجش آسيب پذيري اقليمي استان گيلان
پديد آورندگان :
راستگو، پژواك دانشگاه آزاد اسلامي واحد رشت - گروه جغرافيا آب و هواشناسي، رشت، ايران , رمضاني، بهمن دانشگاه آزاد اسلامي واحد رشت - گروه جغرافيا، رشت، ايران , رضايي، پرويز دانشگاه آزاد اسلامي واحد رشت - گروه جغرافيا، رشت، ايران
كليدواژه :
آسيبپذيري , خشكسالي , CVI , FUZZY
چكيده فارسي :
كشور ايران در كمربند خشك كره زمين، تحت تأثير پرفشار جنب حاره قرار دارد و بارش سالانه آن كمتر از يكسوم متوسط بارش جهان است. بارش اندك به همراه توزيع نامناسب زماني و مكاني آن باعث بروز خشكساليهايي گرديده است. در اين پژوهش هدف، سنجش ابعاد آسيبپذيري استان گيلان نسبت به خشكسالي با مدلهاي GAMA و SUM فازي و CVI و شناسايي اقدامات مناسب بهمنظور كاهش آسيبهاي بالقوه بود. روش پژوهش تحليلي مكاني و از نظر هدف كاربردي بود. ابتدا مؤلفههاي شاخص آسيبپذيري اقليمي استان گيلان در هر دو مدل FUZZYو CVI، مؤلفههاي منابع (R)، هواشناختي (W)، دسترسي (A)، ظرفيت (C)، استفاده و بهرهوري اقتصادي (U)، حفظ يكپارچگي زيستمحيطي (E)، ويژگيهاي جغرافيايي (G) تعيين گرديد. متغيرها با توابع عضويت فازي همسان شدند. در مدل SUM، بيشترين آسيبپذيري در غرب، مركز و نواحي وسيعي از شرق استان، شهرستان رودسر با مساحت 78.23 درصد بود. در مدل همپوشاني GAMA، قسمتهاي وسيعي از غرب استان شهرستان تالش و شهرستان رشت با مساحت 31.92 درصد در كلاس آسيبپذيري خيلي زياد مشاهده گرديد. در بررسي مؤلفههاي CVI، شاخص CVI كل استان 44.5% به دست آمد. شاخص CVI در مؤلفه منابع (R)56.12% بالاترين رتبه و در مؤلفه 36.94% كمترين رتبه را به دست آورد. در مدل CVI، بيشترين آسيبپذيري در كل شهرستان تالش با مساحت 15.57 درصد ميباشد. درصد آسيبپذيري زياد 26.84 درصد در شهرستانهاي رشت، صومعهسرا، رودسر و شفت مشاهده شد و شهرستانهاي آستارا و رضوانشهر با مساحت 20.88 درصد در كلاس آسيبپذيري خيلي كم مشاهده گرديد.
عنوان نشريه :
جغرافيا و مطالعات محيطي