توصيف عقد در عقود مختلط در حقوق ايران، فقه اماميه و حقوق فرانسه

Qualification of a Contract in Mixed Contracts in Iranian Law, Imamiyyah Jurisprudence and French law

يكي از دشوارترين موارد توصيف عقد، زماني است كه متعاقدين مضمون دو يا چند عقد را در قالب يك عقد منعقد كرده باشند. مسئلۀ اصلي در اينگونه موارد آن است كه اين عقد را تحت چه عنواني بايد توصيف كرد. شرايط، احكام و قواعد كداميك از عقود تشكيل دهندۀ عقد بايد بر عقد حاكم شود؟ و آيا بين عقود سازندۀ عقد مركب از حيث صحت و بطلان تلازمي وجود دارد؟ در اين نوشتار با روش توصيفي- تحليلي به بررسي اين مسائل پرداخته شده است. به نظر مي رسد چنانكه عقود تركيب يافته معوض باشد و عوض هركدام به طور مستقل مشخص شود و هيچ كدام قيد يا شرط ديگري نباشد، هركدام تابع احكام ويژۀ خود بوده، صحت و بطلان آنها در يكديگر مؤثر نخواهد بود. اما اگر عوض عقد، واحد باشد يا طرفينْ عقود را مقيد به يكديگر نموده باشند، هر عقدْ جزئي از كل را تشكيل داده، بطلان يا انتفاي هر عقد به منزلۀ بطلان و انتفاي جزئي از عقد بوده، احكام تبعض صفقه يعني كسر از عوض و فسخ بخش صحيح در مورد آن قابل اجراست. در مواردي كه عقد واحدي انشا ميشود كه در قالب هيچيك از عقود معين نمي گنجد، ولي از آثار عقود متعدد براي تحقق غرض واحد استفاده شده است، ما نه با يك عقد مركب، بلكه با يك عقد بسيط نامعين روبه رو هستيم.

One of the most difficult cases to describe a contract is one in which the parties conclude two or more contracts in the form of a single contract. The main issue in such cases is how this contract should be described. Terms and rules of which of the contracts constituting the contract should govern the contract? an‎d is there a Correlation between the constituent contracts of a mixed contract in terms of validity and invalidity? In this article, these issues have been studied with a descriptive-analytical method. It seems that if the combined contracts are Commutative and each Consideration is specified independently and none of the contracts is a stipulation or term of another contract, each of them is subject to its own rules and their validity and invalidity do not affect each other. But if the Consideration of the contract is the same or the parties have made the contracts conditional on each other, each contract is a part of the whole and the annulment of each contract is considered as partial annulment of the contract an‎d the rules of sales unfulfilled in part, That is, the deduction from the Consideration and the Revocation of the correct part is applicable. Cases where a single contract is concluded that does not fit into any of the nominate contracts but the effects of multiple contracts have been used to achieve a single purpose, we are not dealing with a mixed contract but with a simple innominate contract.