واكاوي مسئله چراغ سبز دولت كارتر به صدام بر اساس اسناد تازه منتشر شده وزارت خارجه آمريكا

Analysis of Carter Administration's Green Light to Saddam Based on Newly Released US State Department Documents

مقاله حاضر در پي يافتن نقش دولت كارتر در شروع جنگ تحميلي است. يكي از ابهامات تاريخي در رابطه با تجاوز صدام به خاك ايران، مسئله مسئوليت دولت كارتر در تحريك صدام به تجاوز به خاك ايران است. پژوهش حاضر با اتخاذ روش توصيفي-تحليلي و با استفاده از اسناد تازه منتشر شده دفتر تاريخ نگاري وزارت خارجه آمريكا در سال 2020 تلاش دارد تا اين ابهام را برطرف سازد. در ديدگاه نظري، عملكرد دولت كارتر در قبال جمهوري اسلامي را مي‌توان بخشي از چارچوب كلان سياست خارجي آمريكا دانست كه مستلزم حفظ امپراتوري كشورهاي پيرو و مديريت دشمنان (يعني كشورهايي كه به صورت نظام مند مستقل از آمريكا عمل مي‌كنند) از طريق ابزارهاي خصمانه با هدف سرنگوني آنان است. جمهوري اسلامي با خروج از رابطه حامي-پيرو و با اتخاذ رويه استقلال نظام مند نسبت به آمريكا، هدف اقدامات خصمانه دولت كارتر از جمله تجاوز نظامي قرار گرفت. طبق اسناد مورد بررسي، دولت كارتر نه تنها براي حمله به ايران به صدام چراغ سبز نشان داد، بلكه فعالانه به دنبال تحريك صدام براي انجام چنين تجاوزي بود. بر اساس ين اسناد، موضوع عمليات نظامي عليه ايران توسط برژينسكي حداقل نه ماه قبل از حمله رژيم بعث عراق به ايران مطرح شد. همچنين اسناد تازه منتشر شده وزارت خارجه آمريكا نشان‌گر خطاي محاسباتي دولت كارتر در تحريك صدام به تجاوز به خاك ايران است چرا كه اين اسناد نمايان‌گر آن است كه كارتر و دولت وي نظام نو پاي جمهوري اسلامي را ضعيف‌تر از آن مي‌دانستند كه توان مقاومت در جنگي تمام عيار داشته باشد. محاسبات آمريكا و ديگر حاميان صدام بر اين امر داير گشته بود كه جمهوري اسلامي ايران نمي­تواند بيش از چند ماه در مقابل فشار همه‌جانبه نظامي دوام آورد و جنگ با فروپاشي جمهوري اسلامي پايان خواهد يافت. واقعيت اما بسي متفاوت بود، امري كه تنها با نظريه دفاع مقدس قابل فهم مي ­باشد.

This article investigates the role of the Carter administration in starting Iraqi aggression against Iran. One of the historical ambiguities in Saddam's invasion of Iran is the issue of America's green light for such an action. The present study tries to resolve this ambiguity by adopting a descriptive-analytical-historical method and using documents published by the US State Department in 2020. Theoretically, the Carter administration's behavior toward the Islamic Republic can be seen as part of the larger US foreign policy framework, which entails maintaining an empire of client states and managing enemies (i.e., countries systematically acting independent of the United States) through hostile means aimed at overthrowing them. By withdrawing from the client relationship and adopting a policy of systematic independence from the United States, the Islamic Republic was targeted by the Carter administration's various hostile actions, including instigating Saddam to war. According to the documents studied, not only did the United States give Saddam a green light to attack Iran but also actively sought to incite him to do so. According to these documents, the issue of military operations against Iran was raised by Brzezinski at least nine months before the Iraqi invasion of Iran. Documents also show US miscalculation in inciting Saddam to invade Iran as they show that Carter and his administration saw the newly formed Islamic Republic to be too weak to resist a full-fledged war. The Carter administration believed the war would end with the collapse of the Islamic Republic within a few months.