اثربخشي شناخت‌درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي بر سرمايه روانشناختي كاركنان نوبت‌كاردانشگاه

The Effectiveness of Mindfulness Based Cognitive Therapy on Psychological Capital of Shift Workers

كار از نظر سلامت عامل بسيار ارزشمندي محسوب مي شود و درصد قابل توجهي از شاغلين در حرفه‌هاي مختلف با برنامه نوبت كاري مشغول به كار هستند، همچنين نوبت‌كاري يكي از پديده‌هاي اجتماعي است كه در تاريخ بشري ريشه دارد و از روزگاران ديرين، مقوله‌اي آشنا بوده است و سرمايه روانشناختي از سرمايه هاي ناملموس سازماني است كه برخلاف سرمايه هاي ملموس با هزينه هاي كمتر قابل مديريت و رهبري مي باشد، لذا اين پژوهش با هدف بررسي اثربخشي شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي بر مولفه‌هاي سرمايه روانشناختي كاركنان نوبت كار دانشگاه به مرحله اجرا در آمد. روش پژوهش نيمه آزمايشي از نوع پيش آزمون-پس آزمون بود. جامعه آماري را كليه كاركنان نوبت كار دانشگاه آزاد اصفهان (خوراسگان) در سال 1397شامل مي-شد. بدين منظور 52 نفر از كاركنان،كه داراي معيارهاي ورود به پژوهش بودند به شيوه تصادفي، انتخاب و سپس 32 نفر به طور تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل جايگزين شدند (هر گروه 16 نفر). آزمودني‌ها قبل و بعد از مداخله به ابزار پژوهش شامل مقياس سنجش سرمايه روانشناختي (لوتانز، 2007) پاسخ دادند. آزمودني‌هاي گروه آزمايش به مدت 8 جلسه 90 دقيقه اي تحت شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي قرار گرفتند اما بر گروه كنترل هيچ مداخله اي صورت نگرفت. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از تحليل كوواريانس چند متغيره استفاده گرديد. يافته‌ها حاكي از افزايش ميانگين مولفه‌هاي اميد، خوشبيني، خودكارآمدي و تاب‌آوري، در گروه آزمايش نسبت به گروه كنترل بود(0/05≤p). بنابر يافته‌هاي پژوهش، براي افزايش مولفه‌هاي سرمايه روانشناختي كاركنان نوبت كار، مي‌توان از شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي سود جست.

Work is a very valuable factor in terms of health and a significant percentage of employees in different professions are working with a shift program. Shift work is also one of the social phenomena that has its roots in human history and has been a familiar category since ancient times. an‎d psychological capital is one of the intangible assets of an organization that, unlike tangible assets, can be managed and led at a lower cost, so the purpose of this research was to determine the effectiveness of mindfulness based cognitive therapy on Psychological Capital of Shift Workers. The research method was a pre-test and post-test. The statistical population included all Shift Workers of Isfahan Azad University (Khorasgan) in 2018. For sampling ,52 employees were selected, who had entry criteria for the research, randomly and responded to the questionnaire of depression, anxiety and stress, then 32 patients were randomly assigned into two experimental groups and control were replaced (each group was 16). Before and after intervention, the subjects responded to the questionnaire of Psychological capital (Lutans, 2007). he experimental group received mindfulness based cognitive therapy for 8 sessions of 90 minutes, but no intervention was performed on the control group. multiple-variable covariance analysis was used to analyze the data. The findings showed an increase in the mean of hope, optimism, self-efficacy and resilience in the experimental group compared to the control group (p≤ 0.05). According to the findings of this study, for increase the psychological capital components of Shift Workers, mindfulness-based cognitive therapy can be used.