شناسايي عوامل موثر بر زيست پذيري شهري با تاكيد بر توانمند سازي معلولان(مطالعه موردي شهرستان مهر استان فارس)

شهر به مثابه حق اجتماعي است و نقش فضاي شهري در توليد آهنگ روزمره زندگي و باز توليد روابط اجتماعي، رويكردي به حقوق شهروندي را پديد مي‌آورد كه در آن ساكنان شهر مي‌بايست نقش‌آفرينان و ذينفعان اصلي در توليد فضاي شهري باشند. در اين ميان كاربست اين پژوهش ميتواند بسياري از چالشهاي شهر كنوني را براي اقشار آسيب پذير جامعه مشهود سازد و ميزان انحراف شهر كنوني از آرمان نهايي شهر را براي آنان مشخص كند. در همين راستا اين پژوهش با هدف كاربست نظريه حق به شهر در ارزيابي زيست پذيري فضاهاي شهري براي گروه هاي آسيب پذير (جامعه معلولين) در شهرستان مهر استان فارس انجام گرفته است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف كاربردي و به لحاظ روش توصيفي – تحليلي مي باشد. روش پيمايشي در مطالعه حاضر مبتني بر مصاحبه با افراد خبره در حوزه معلولين خواهد بود. براي اندازه­گيري داده­ها از پرسش­نامه به دو صورت خبره برايMental Model و عمومي (جامعه معلولين) براي تحليل عامل تأييدي با استفاده از Smart Pls و Spss استفاده‌شده است، يافته ها نشان مي دهد كه در فضاهاي شهرستان مهر نيز همانند بسياري از شهرهاي كشور مشكلاتي وجود دارد كه مانع از حضور و عبور معلولين اين فضاها مي‌شود. در اولين مرحله بعد كنترل و مالكيت فضا را به عنوان بستر اصلي توانمند سازي اقشار معلول تحت تاثير قرار داده است. مديريت و كنترل اين سنخ از فضا، متأخر از اثبات مالكيت و به تبع آن، شناخت نوع مالكيت آن است. در مرتبه بعدي، بعد ف شراكت در تصميم‌گيري شهري بوده كه بيشترين اثرپذيري با درجه زياد را پذيرفته است چرا كه فراد داراي معلوليت غالبا از طيف گسترده حقوق مدني، سياسي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي بهره‌ نمي‌برند و براي سال‌ها حقوق اين افراد ناديده انگاشته شده است. مشاركت برابر آنها؛ به معني ايجاد شغل، آموزش، بهداشت، اطلاعات و ساير خدمات به همان گونه كه براي ديگران است و برابر آنان مي باشد. لذا مي بايست پيش زمينه هاي اجتماعي موجود باشد تا افراد داراي معلوليت را قادر سازد به واسطه فرصتهاي برابر براي زندگي و فعاليتهاي خود در اجتماع، مستقل از موسسات خيريه و نهادهايي از اين دست به سر برند. در مرتبه بعدي مولفه سهم فيزيكي و توليد فضا قرار اشته است كه در زمينه تجهيزات شهري نيز مشكلات مهم ترين تجهيزات مورد استفاده شامل ايستگاه اتوبوس، تلفن عمومي، سطل زباله و صندوق پست، آب خوري و درنهايت علائم شهري و نورپردازي شناسايي و درنهايت ضوابط و توصيه‌هاي طراحي مناسب اين تجهيزات بيان مي‌شود و در طراحي و مناسب سازي تجهيزات به اصول برابري در استفاده، انعطاف پذيري و استفاده ساده كه از اصول طراحي همه شمول است، چالشهاي مورد اشاره بوده است.