كلاس‌بندي و وزن‌دار كردن عوامل مؤثر در ضريب رواناب حوضه آبخيز رازآور كرمانشاه

Classification and weighing of Razavar Runoff coefficieng in Kermanshah

در ايران به‌دليل شرايط اقليمي و طبيعي خاص اكثر رودخانه‌ها سيل‌خيز بوده و اكثر مناطق كشور در معرض تهاجم سيلاب قرار دارند. رودخانه‌ي رازآور نيز به‌عنوان يكي از حوضه‌هاي بزرگ و سيل‌خيز شمال كرمانشاه با پتانسيل توليد رواناب بالا مي‌باشد. اين پژوهش به‌منظور مطالعه و ارزيابي توان توليد رواناب در اين حوضه با روش كلاس‌بندي و وزن‌دار كردن مؤثرترين عوامل سيل‌خيزي صورت پذيرفته و در اين راستا ابتدا با تقسيم‌بندي حوضه به زيرحوضه‌هاي كوچك‌تر با كم اهميت كردن تأثير عامل مساحت، تأثير عوامل مؤثر ديگري را در سيل‌خيزي حوضه نشان داده و با كلاس‌بندي ارتفاع رواناب توليد شده در هر يك از زيرحوضه‌ها و تهيه‌ي نقشه‌هاي پتانسيل سيل حوضه براي دوره‌هاي بازگشت 2 تا 100 ساله با تفكيك زيرحوضه‌ها به رتبه 5-6-7 با استفاده از روش SCS ارتفاع رواناب براي هر يك از زيرحوضه‌ها و حوضه‌ي اصلي محاسبه گرديد و سپس نقشه CN از تلفيق نقشه‌هاي واحدهاي هيدرولوژيك، خاك و نقشه كاربري اراضي و پوشش گياهي تهيه گرديده و متغيرهاي كيفي زمين‌شناسي، پوشش گياهي و ضريب رواناب CN به متغيرهاي كمي تبديل و به‌عنوان متغيرهاي مستقل معرفي گرديده‌اند. نتايج به‌دست آمده نشان مي‌دهد كه عامل زمين‌شناسي با ميانگين 3/33=R و پوشش گياهي با ميانگين 2/20=R و ضريب رواناب CN با ميانگين 72/73=R مؤثرترين عوامل در توليد رواناب حوضه مي‌باشند.

In Iran because of natural and unique climate most of the rivers flooding and the mostpart of the country are encounter to the flood danger. Razavar river as a big and flooding basins in north of Kermanshah has a high potential for runoff producing this research have done for runoff production capacity study in this basin by classification and weighing method so, in this line first we should show effect of other factors with area effect underestimation and basin and with runoff hight classification in each of sub-basins and making mops of flood potential for recursive period of 2 to 100 years and dividing sub-basins in rank of 5-6-7 by using SCS method and runoff height for each of sub-basins and main basin had boon calculated and CN map by maps integration of soil hydrologic units, soil and map of land use and vegetation had been prepared, and quality variables of geology vegetation and runoff coefficient CN transform to quantity variables and introduced as a independent variable. Results show that geology factor with mean of R-3٫33 and vegetation mean R=2٫20 , runoff coefficient CN with mean R=72٫73 are effective factors in runoff production.