اثربخشي مداخلات توان‌بخشي شناختي (مبتني‌بر رايانه و كلاسيك) بر عملكرد شناختي كودكان مبتلا به اختلال يادگيري خاص در ايران: يك مطالعه فراتحليل

سابقه و هدف: مداخلات توان‌بخشي شناختي به‌عنوان يكي از مهم‌ترين مداخلات مؤثر در بهبود عملكرد شناختي كودكان داراي اختلالات يادگيري خاص شناخته مي‌شود. هدف از اين پژوهش فراتحليل، بررسي اثربخشي توان‌بخشي شناختي مبتني‌بر رايانه و كلاسيك بر بهبود عملكرد شناختي اين كودكان در ايران بوده است. مواد و روش‌ها: اين مطالعه به‌صورت فراتحليل بر جامعه آماري كليه پژوهش‌هاي انجام‌شده در حوزه مداخلات شناختي مبتني‌بر رايانه و كلاسيك بر اختلال يادگيري خاص طي سال‌هاي 1399-1389 در ايران با استفاده از مقالات مرتبط با هدف پژوهش از پايگاه‌هاي اطلاعاتي مجلات علمي پژوهشي در حوزه روانشناسي و علوم‌تربيتي نظير پايگاه داخلي پرتال جامع علوم انساني (ensani.ir)، پايگاه مجلات تخصصي نور (noormags.ir)، پايگاه مركز اطلاعات علمي جهاد دانشگاهي (sid.ir)، گوگل اسكلار (scholar.google.com)، بانك اطلاعات نشريات كشور: مگ ايران (magiran.com)، بانك مقالات پزشكي ايران (idml.research.ac.ir) انجام پذيرفته است كه 40 پژوهش كه از لحاظ روش‌شناسي موردقبول بوده‌اند، انتخاب ‌شدند و فراتحليل بر آن‌ها انجام گرفت. نتايج: اين پژوهش فراتحليل به‌طور مجموع داراي 1061 نمونه و 40 اندازه اثر بود كه نتايج نشان داد ميزان اندازه اثر توان‌بخشي شناختي مبتني‌بر رايانه و كلاسيك بر بهبود عملكرد شناختي كودكان مبتلا به اختلال ويژه يادگيري درمجموع برابر (0/95=d) مي‌باشد (مبتني‌بر رايانه معادل (0/01 =d) و كلاسيك معادل (0/90 =d) كه اين اندازه اثرها طبق جدول كوهن داراي اثر بالايي است. نتيجه‌گيري: نتايج كلي نشان‌دهنده اين موضوع است كه انجام توان‌بخشي‌هاي شناختي مبتني‌بر رايانه و كلاسيك بر بهبود عملكرد شناختي كودكان مبتلا به اختلال يادگيري خاص در ايران اثربخشي بالايي داشته است.