ارزيابي اثربخشي برنامه توانمندسازي شناختي مبتني بر فناوري واقعيت مجازي بر حافظه كاري افراد سالمند داراي آسيب شناختي خفيف

مقدمه: آسيبِ شناختيِ خفيف از شايع ‌ترين مشكلات شناختي دوران سالمندي است كه از آن جمله مي‌‌‌ توان به نقص در حافظه كاري اشاره كرد. هدف پژوهش حاضر طراحي، امكان ‌سنجي و تاثير يك برنامه توانمندسازي شناختي با استفاده از فناوري واقعيت مجازي در راستاي بهبود حافظه ‌كاري ديداري و كلامي اين افراد بود. روش كار: پژوهش حاضر در قالب يك طرح شبه ‌آزمايشي پيش ‌آزمون، پس ‌آزمون به همراه پيگيري انجام شد. از بين سالمندان داراي آسيب شناختي خفيف 30 نفر انتخاب و در دو گروه آزمايش (15 نفر) و كنترل (15 نفر) گمارش شدند. ابزار ارزيابي شامل آزمون ‌هاي فراخناي ارقام و فراخناي نمادي بود كه در 3 مرحله پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري پس از يك ماه اجرا شد. مداخله شامل برنامه مبتني بر واقعيت مجازي بود كه براي10 جلسه 30 دقيقه‌ اي طراحي شد. روش ‌هاي آماري پژوهش حاضر از طريق نرم‌ افزار SPSS26 انجام شد. يافته ‌ها: نتايج تحليل واريانس درون ‌گروهي_بين ‌گروهي مختلط بيانگر تفاوت معنادار بين دو گروه آزمايش و كنترل در فراخناي ارقام و فراخناي نمادي بود. بين ميانگين فراخناي ارقام در مرحله پيش‌ آزمون با دو مرحله پس ‌آزمون و پيگيري و همچنين دو مرحله پس ‌آزمون و پيگيري تفاوت معنادار مشاهده شد. ميانگين فراخناي نمادي در مرحله پيش‌ آزمون با دو مرحله پس ‌آزمون و پيگيري از تفاوت معناداري برخوردار بود. اما ميان نتايج دو مرحله پس ‌آزمون و پيگيري تفاوت معنادار ملاحظه نشد. نتيجه ‌گيري: نتايج حاصل نشان داد توانمندسازي شناختي مبتني بر فناوري واقعيت مجازي مي‌تواند منجر به بهبود حافظه‌ كاري سالمندان مبتلا به آسيب شناختي خفيف شود و ماندگاري اثر در پيگيري يك ماه بعد نيز در فراخناي ارقام مشاهده شد.