تأثير روش مصرف و نوع كود زيستي بر صفات مورفوفيزيولوژيكي، اجزاء عملكرد و خصوصيات كيفي گوجه‌فرنگي (Solanum lycopersicum L.)

به‌‌منظور بررسي تأثير نحوه مصرف و نوع كودهاي زيستي بر صفات مورفوفيزيولوژيك و عملكردي گوجه‌فرنگي، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در گلخانه مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي خراسان رضوي در سال 1399 انجام شد. فاكتور اول شامل سه نحوه مصرف (تلقيح بذر به همراه تغذيه برگي، تغذيه برگي و مصرف خاكي) و فاكتور دوم نيز شامل كودهاي زيستي (شاهد، نيتروكسين، بيوفسفر، پتاس بارور و مخلوط نيتروكسين+ بيوفسفر) بود. نتايج نشان داد كه كاربرد مخلوط نيتروكسين+ بيوفسفر سبب افزايش ارتفاع بوته و وزن متوسط ميوه در بوته به‌ترتيب حدود 44 و 80  درصد نسبت به شاهد شد. در روش مصرف خاكي با كاربرد تمامي كودهاي زيستي، تعداد ميوه در بوته بيش‌ از 137 عدد مشاهده شد كه بيشترين آن (145 عدد) از مخلوط نيتروكسين+ بيوفسفر به‌دست آمد، همين تيمار نيز بيشترين مقدار عملكرد گوجه‌فرنگي در بوته (449 گرم در بوته وزن ميوه تر) را داشت. بيشترين مقدار فتوسنتز (18.2 ميكرومول دي‌اكسيد كربن در مترمربع در ثانيه) و هدايت روزنه‌اي (20 ميلي‌مول در مترمربع در ثانيه) از تأثير كود تلفيقي نيتروكسين+ بيوفسفر تحت تلقيح بذري به همراه تغذيه برگي حاصل شد. استفاده از نحوه مصرف خاكي كود نيتروكسين بيشترين مقدار ليكوپن و ويتامين ث را داشت. به‌طور كلي نتايج نشان داد با توجه به توانايي رشد و متابوليسم بالا باكتري‌ها در خاك به‌علت وجود نسبت سطح به حجم بيشتر و افزايش قابليت دسترسي عناصر غذايي، منجر به افزايش شاخص‌هاي مورفوفيزيولوژيك و عملكردي در گوجه‌فرنگي شده است.