بررسي جهان هستي به‌مثابة رؤيا از ديدگاه شنكره

مبحث «رؤيا» به‌مثابه دروازه‌اي كه از آن مي‌توان به عالم غيب راه يافت، همواره در آثار انديشمندان مد نظر بوده است. با اين‌حال رؤيا در نگاه عرفا داراي زواياي گوناگوني است. شنكره (Shankara)، عارف و فيلسوف برجسته هندو، ازجمله انديشمنداني است كه در نظام فكري خود از ابعاد گوناگوني به اين مبحث توجه كرده است. يكي از مهم‌ترين اين ابعاد، بُعد هستي‌شناختي است؛ به اين معنا كه رؤيا را از يك حالت فردي ـ كه در آن، موجودي به‌نام انسان در ساعاتي از شبانه‌روز حالتي به‌نام خواب ديدن را تجربه مي‌كند ـ خارج كرده، آن را در گستره عالم هستي بررسي نموده است. از اين زاويه، «رؤيا» ـ يعني چيزي كه در برابر واقع قرار مي‌گيرد ـ مستلزم كاوش‌هاي متافيزيكي خاصي است. از اين منظر، شنكره معتقد است: كل جهان هستي همچون رؤيايي است كه از برهمن (Brahman) صادر شده است. اين نوشتار كوشيده است با واكاوي آثار شنكره و بررسي رؤيا در دو سطح انساني و جهاني، وجوه رؤيا دانستن عالم هستي از منظر ايشان را بررسي كند.