ادب پهلواني و كاربرد آن در آموزش تاريخ (بررسي موردي سه متن ادب پهلواني)

Heroic Literature and its Application in History Education (A case study of Three Texts of Ayari (Craftiness) Literature)

آموزش و تدريس تاريخ با توجه به ضرورت‌ها و تحولات اجتماعي نيازمند بهره‌گيري از منابع و شيوه‌هاي متنوعي مي‌باشد و ادب پهلواني يكي از اين عرصه‌ها است. ادب پهلواني بخشي از ادبيات عامه است. ادب عامه شامل طيف وسيعي از دانش‌ها و معارف عامه از جمله قصه‌ها، افسانه‌ها، مثل‌ها و معماها است. ادبيات عامه ماهيّتي ميان رشته اي دارد و در پيوند مستقيم با دانش و علوم مختلف از جمله تاريخ مي باشد. پژوهش حاضر در پي پاسخ به اين پرسش ها است : متون ادب پهلواني چه كاربردي در آموزش تاريخ دارد؟ چگونه مي‌توان با استفاده از ادب پهلواني تدريس موثري در درس تاريخ داشت؟ روش پژوهش ، روش تاريخي و به شيوه توصيفي- تحليلي مي باشد. سه متن ادب عياري شامل سمك عيّار، حسين كرد شبستري و امير ارسلان نامدار، كه از نظر اطلاعات تاريخي و اجتماعي، ظرفيت بالائي در تدريس تاريخ دارند، بررسي شده و يافته‌هاي مقاله نشان مي دهد كه متون ادب پهلواني به دليل ماهيّت ساده و صريح و جذابيّت شنيداري، مي تواند در تعميق آموخته‌هاي تاريخي و علاقمندي فراگيران به درس تاريخ مؤثر باشد. روش‌هاي ايفاي نقش، پروژه محور، منبع محور، نقّالي و روايتگري سنتي از جمله شيوه هاي است كه با استفاده از متون ادب پهلواني مي‌توان در تدريس تاريخ از آن سود برد .

Teaching history, regarding the social necessities and developments, requires the use of various resources and methods, and heroic literature is one of these areas. Heroic literature is part of Folk literature. Folk literature includes a wide range of popular sciences and knowledge, including stories, legends, parables, and riddles. Folk literature has an interdisciplinary nature and is directly related to various knowledge and sciences, including history. The present study seeks to answer these questions: What is the use of heroic literature texts in teaching history? How can one use heroic literature to teach history effectively? The research method is historical and descriptive-analytical. Three texts of (Craftiness) Ayari literature including Samak Ayar, Hossein Kurd Shabestari and Amir Arsalan Namdar, which have a high capacity in teaching history in terms of historical and social information, have been studied and the findings show that the texts of Heroic literature due to their simple nature, explicit and auditory appeal can be effective in deepening historical learning and promoting learners' interest in history lessons. Role-playing, project-based, source-based, narration and traditional narrating are some of the methods that can be used in teaching history by application of the heroic literature texts.