مطالعه تحليلي سبك مناظرات امام صادق (عليه السلام) در اثبات امامت

يكي از سبك هاي مهم در حوزه احيايي معارف ديني و اسلامي مناظره و گفت و گويي هاي مثبت مي باشد، قرآن كريم در آيات متعددي به اين روش و سبك مناظره تاكيد كرده است، «ادع الي سبيل ربك بالحكمه والموعظه الحسنه وجادلهم بالتي هي احسن» (نحل/125) يعني با حكمت و اندرز نيكو، به راه پروردگارت دعوت كن و با آنها به روشي كه نيكوتر است، استدلال و مناظره كن، مرحوم شيخ طوسي در تفسير تبيان در توضيح جدال احسن به عنوان بهترين سبك در مناظره اين گونه مرقوم مي دارد: جدال احسن روشي همراه با نرمي و وقار و سكينه و همراه با نصرت حق با حجت است؛ همانگونه كه خداوند به حضرت موسي (ع) دستور مي‌دهد كه با فرعون به نرمي سخن بگويد: «فقولا له قولا لينا لعله يتذكر او يخشي» (طه/44) پس بهترين سبك و روش، در مناظره، روش كه قرآن معرفي كرده و در زندگي انبياء وجود داشته است، از اين رو شناخت و شيوه مناظرات انبياء و ايمه (ع) لازم و ضروري مي باشد، زيرا شناخت شيوه‌هاي مناظره اي، ايمه (ع) مي‌تواند آسيب‌هاي گفتمان‌سازي امروز ما را مرتفع سازد، امام صادق (ع) در مدت امامت خودش مناظرات گوناگون و متعددي، در موضوعات مختلفي از جمله در موضوع امامت داشته اند، اين امام همام با الهام گرفتن از قرآن كريم، و وسعت علمي كه داشتند، با استدلال هاي عقلي، و نقلي، ضرورت امام و جايگاه آنرا به خوبي براي مخالفين تبيين مي كردند، به گونه كه برخي از مخالفين از امام (ع) مي خواستند كه آنها را به شاگردي قبول كنند، به همين دليل است كه امروزه دانشمندان جهان اسلام از نقش انكار ناشدني امام صادق (ع) در احياي معارف ديني و اسلامي سخن مي گويند.