بررسي تطبيقي مباني نظري امام خميني (ره) و رشيدرضا درحكومت اسلامي

نظريه ولايت فقيه امام خميني و خلافت اسلامي‌ ‌رشيدرضا در باب حكومت و سياست، تشابهات بسياري‌ دارد طوري كه در ساختار و اصول كلي مدلي يكسان را ارائه مي‌‌دهند كه در آن، هم بر نقش مردم تأكيد شده و رأي ‌ايشان اهميت‌ دارد و هم حكومت بايد بر اساس مباني و احكام ديني باشد. اجتهاد و مصلحت نيز موجب انعطاف‌پذيري دين و زمينه‌ساز اجرايي شدن حكومت ديني با توجه به شرايط روز خواهند شد. با وجود‌اين شباهت در نظريه، نتايج عيني و خروجي اجتماعي جريان‌هاي وابسته به آن‌ها با يكديگر تفاوت‌هاي زيادي‌ دارند. با بررسي مباني نظري ‌اين دو نظريه مشخص مي‌‌شود نوع نگاه به دين و برخي ويژگي‌هاي آن، شامل: كاركرد دين، جاودانگي و جامعيت آن، و همچنين مباني‌اي از الهيات و انسان‌شناسي، موجب بروز چنين رويكردي در حكومت و سياست مي‌‌شود. اما تفاوت‌هايي در نوع مواجهه شيعه و اهل سنت به ‌اين مباحث، موجب تفاوت‌هاي مهمي‌ ‌در اجراي آن‌ها مي‌‌شود. رويكرد شيعه مبتني بر عقل و نقل است و از پشتوانه عقلي غني‌اي بهره مي‌‌برد در حالي كه دين‌شناسي اهل سنت، بيشتر بر اساس نقل بوده و بر پايه فقه است.‌ اين تفاوت موجب شده در عمل نظريه خلافت اسلامي‌ ‌نتواند به اهداف خود برسد.