آينده‏نگاري صنعت بانكداري ايران با تأكيد بر نقش استارت‌آپ‌هاي فين‌تك‌ در افق 1404

امروزه در عصرتحولات ديجيتال، فناور‌‌‌ي‌هاي مالي(فين‌تك‌ها) به‌بخش جدايي‌ناپذيري از صنعت بانكداري تبديل شده‏اند. اين فناوري‏ها آينده صنعت بانكداري را با چالش مواجهه نموده‏اند. هدف اين پژوهش، شناسايي سناريوهاي پيش‌روي صنعت بانكداري و استارت‌آپ‌هاي فين‏تك در ايران، در افق 1404 است. پژوهش برحسب نوع هدف، كاربردي بوده و از بعد روش‌شناسي، به‏دليل استفاده از روش‏هاي آينده‏نگاري از نوع متوالي اكتشافي است. جامعه مورد مطالعه شامل 17 نفر از هم‏بنيان‏گذاران استارت‌هاي فين‌تك و مديران و خبره‌هاي بانكداري و فين‌تك است. با توجه به هدف تحقيق، از نمونه‏گيري هدفمند براي انتخاب نمونه‌ها استفاده شد و انجام مصاحبه‌‌ها‌ تا رسيدن به اشباع نظري ادامه يافت. درگام نخست با استفاده از تحليل مصاحبه‌ها و مرور پيشينه، تعداد 38 پيشران م‍ؤثر‏ بر آينده صنعت بانكداري و فين‏تك شناسايي شدند. از ميان پيشران‏هاي مذكور تعداد 4 عدم‏قطعيت‏هاي كليدي، با استفاده از تركيب نتايج دو روش‏‌ تحليل ساختاري و دلفي آني شناسايي شدند. با توجه به ترسيم دو حالت ممكن براي هر كدام از آنها در آينده، 16 سناريو احتمالي به‏دست آمدند. در اين ميان، بعضي از سناريوها به‏دليل تشابه با ساير سناريوها و بعضي ديگر به‌دليل ناسازگاري پيش‌فرض‏هاي دو يا چند عدم قطعيت كليدي با همديگر، حذف شدند. بر اساس تحليل ريخت‌شناسي از بين 16 سناريوي ممكن 5 سناريو باقي ماندند و ساير سناريوها حذف شدند. بدين ترتيب پنج سناريوي؛ بهشت فين‌تك‌ها در نظام بانكي،كوچ فين‏تك‏ها، فين‌تك‌هاي مصلوب، فين‌تك‏هاي مقاومتي و فين‌تك‌هاي رونده شناسايي شدندكه براساس نظر خبرگان، سناريوي بهشت فين‌تك‌ها در نظام بانكي، به‌عنوان سناريوي مطلوب در افق 1404 معرفي شد.