توسعه دانش‌بنيان از غرب تا جامعه عصر ظهور

Knowledge-based Development from the West to the Society of Appearance Age

در ميان نظريه‌هاي مختلف «توسعه»، در جهان غرب، «توسعه دانش‌بنيان»، به مثابه آخرين دستاورد و رويكرد در موضوع توسعه شناخته مي‌شود. در مقابل، جامعه عصر ظهور امام مهدي(عج) نيز در جهان اسلام، به‌عنوان مقصد و هدف نهايي توسعه و پيشرفت مطرح است. نوشتار پيش‌‌رو، با روش توصيفي- تحليلي و مقايسه‌اي، نخست مي‌كوشد با نگاه انتقادي به بازخواني توسعه دانش بنيان و تبيين ابعاد آن بپردازد و آن‌گاه با نسبت سنجي آن با توسعه جامعه عصر ظهور، ضمن تعيين و برجسته كردن مؤلفه‌هاي ضعف و كاستي‌هاي توسعه دانش بنيان، ضرورت توجه به توسعه جامعه عصر ظهور، به مثابه نسخه‌اي بديل و جايگزين براي توسعه دانش بنيان را نمايان كند. دستاورد اين پژوهش، گوياي آن است كه توسعه دانش‌بنيان، به‌رغم توانايي در فراهم كردن مراتبي از آسايش انسان، از پاسخگويي به همه نيازهاي او ناكام بوده است و در مقابل، توسعه در عصر ظهور، تحت مديريت منطق جامع معرفت و با بهره‌گيري از همه منابع معرفتي، به تأمين همگي نيازهاي انسان در ابعاد گوناگون آن قادر است.

Among the various theories of “development”, in the West, “the knowledge-based development” is considered as the ultimate achievement and approach in the subject of development. On the opposite, the society at the era of Appearance of Imam Mahdi (a.s) in the world of Islam is considered as the ultimate goal and destination of the development. The following paper, with descriptive-analytic and comparative method, firstly attempts to review the knowledge-based development with a critical point of view and explains its aspects and then by comparing its relation with the development of the society at the era of Appearance, it reveals the necessity of the development of the society at the era of Appearance like an incomparable prescription and an alternative for the knowledge-based development while it determines and distinguishes the weak components and shortages of the knowledge-based development. The findings of this research show that the knowledge-based development is unsuccessful in fulfilling all the needs of human being in spite of the fact that it provides some levels of comfort for humans. On the contrary, development at the era of Appearance, under the full management of comprehensive logic of knowledge and with the use of all knowledge resources, is capable of providing all human needs at its various aspects.