ارزيابي آسيب‌پذيري كالبدي شهر بجنورد در مقابل زلزله با رويكرد توسعه پايدار شهري

اثرات و آسيب‌پذيري ناشي از مخاطرات طبيعي در جهان در حال افزايش است و ابعاد اين اثرات در زمينه هاي فيزيكي، توسعه اقتصادي اجتماعي، از دست دادن جان و مال، منابع و تخريب همه‌جانبه، شديد و گسترده است. تلاش براي كاهش آسيب‌پذيري نشان مي دهد كه بايد راهبردي ارزشمند براي كاهش اثرات مخرب ناشي از بحران در دستور كار سياست هاي اجتماعي روز قرار گيرد. با وقوع زلزله‌هاي مخرب در جامعه حوادثي ازاين‌دست اتفاق مي‌افتد: فروريختن ساختمان‌ها، زخمي يا كشته شدن مردم، آسيب ديدن زيرساخت‌ها و متوقف شدن اقتصاد، بنابراين برنامه ريزي كاهش مخاطرات و بهسازي براي تاب‌آوري جوامع در مقابل مخاطرات بسيار ضروري است. ازاين‌رو اين مقاله به بررسي كاهش آسيب‌پذيري و ساماندهي كالبدي – فضايي شهر بجنورد در مقابل زلزله از طريق برنامه‌ريزي كاربري زمين شهري با رويكرد توسعه پايدار شهري مي‌پردازد. روس تحقيق در پژوهش حاضر توصيفي – تحليلي بوده كه در ابتدا با جمع‌آوري اطلاعات و داده‌هاي لازم اقدام به تشكيل بانك اطلاعاتي در محيط سيستم اطلاعات جغرافيايي گرديد ، سپس با استخراج و تركيب نقشه‌هاي جديد، تحليل نهائي انجام‌شده است. براي مشخص كردن ميزان آسيب‌پذيري شهر بجنورد، به شاخص مراكز خطرزا، دانه‌بندي قطعات، تراكم ساختماني، تراكم جمعيتي، كيفيت ابنيه، دسترسي به مراكز امدادي و زمين و اراضي عمومي و باز  انتخاب‌شده و قطعه‌هاي ساختماني آسيب‌پذير در مقابل زلزله مشخص‌شده است. با توجه به نقشه آسيب‌پذيري شهر نتايج نشان مي‌دهد  محدوده‌هايي كه خيابان هاي آن عرض كافي داشته و ازنظر دسترسي به مراكز امدادي در وضعيت بهتري قرار داشته و تراكم جمعيتي و ساختماني و .. در آن‌ها پايين است، ازنظر آسيب‌پذيري در وضعيت بهتري قرار دارند. به‌عبارت‌ديگر اين محدوده‌ها با توجه به تقسيم‌بندي نقشه آسيب‌پذيري به 5 قسمت، آسيب پذيري نسبتاً پايين، پايين، متوسط، بالا و آسيب پذيري بسيار بالاگرفته‌اند.