تنوع گونه اي و عملكردي مناطق گلازني شده و كمتر دست خورده در جنگل هاي زاگرس شمالي

مقدمه و هدف: تنوع زيستي به عنوان يك شاخص مهم در بررسي سلامت و پايداري اكوسيستم هاي طبيعي مورد توجه است. اين پژوهش با هدف بررسي تنوع گونه اي و عملكردي پوشش علفي در جنگل هاي زاگرس شمالي انجام گرفت. مواد و روش ها: جهت انجام اين تحقيق، 32 قطعه نمونه از مناطق كمتر دست خورده و 30 قطعه نمونه از مناطق گلازني شده در جنگلهاي شهرستان بانه در اندازه ي 300 مترمربعي با استفاده از روش «سطح حداقل» برداشت شد. برخي از ويژگي‌هاي عملكردي گياهان شامل وزن خشك برگ، سطح ويژه برگ، فرم زيستي، كورولوژي، ارتفاع كل گياه و سيستم ريشه اي مورد بررسي قرار گرفت. از مركز و چهار گوشه قطعات نمونه در عمق صفر تا 10 سانتي‌متر نمونه هاي خاك برداشت و خصوصيات شيميايي و فيزيكي آنها بررسي شد. در آناليز انتخاب رو به جلو، چهار متغير محيطي از قبيل مقدار پتاسيم، درصد شن، درصد بيرون زدگي سنگي و جهت جغرافيايي انتخاب شدند. يافته ها: نتايج نشان داد كه دو گروه قبرستان و گلاجار، بر اساس تركيب گونه‌اي به خوبي از همديگر قابل تفكيك هستند. ارزيابي تأثير متغيرهاي محيطي و خاك بر شاخص تنوع گونه‌اي و تنوع عملكردي بر اساس آناليز گراديان مستقيم (RDA)، نشان داد كه يكنواختي عملكردي با شاخص برآورد يكنواختي تفاوت چشمگيري دارد. نتايج رسته‌بندي متمايز بودن گلاجار و مناطق كمتر دست خورده رابه عنوان دو گروه مجزا به خوبي نشان داد. مقدار پتاسيم خاك و درصد شن در گلاجارها كمتر ولي ميزان بيرون زدگي سنگ بستر بيشتر بود.نتيجه گيري: به طور كلي مي توان گفت كه تراكم، تنوع گونه اي و عملكردي پوشش گياهي در گلاجار ها نسبت به  مناطق كمتر دست خورده كمتر بوده است. با توجه به اينكه در مناطق گلازني شده تنوع گونه اي كمتر از مناطق كمتر دست خورده است پيشنهاد مي شود جنگل هاي كمتر دست خورده به عنوان يك الگوي مديريتي مد نظر قرار بگيرند.