بررسي آثار سياست خريد تضميني محصولات كشاورزي بر آب مجازي ( مطالعه موردي گندم در استان يزد)

آب گران‌بهاترين ثروتي است كه در اختيار بشر قرارگرفته، بخصوص در ايران كه سطح وسيعي از آن را مناطق خشك و كويري در برگرفته است و اين در حالي است كه ايران بيشترين استخراج آب شيرين (90 تا 94 درصد) براي مصرف در بخش كشاورزي تخصيص مي‌يابد. آب مجازي مفاهيم كشاورزي و اقتصادي را با تأكيد بر آب به‌عنوان يك عامل كليدي در توليد، با يكديگر تلفيق مي‌كند. از طرف ديگر يكي از مهمترين سياست‌هاي اقتصادي دولت‌ها در مورد محصولات كشاورزي سياست خريد تضميني براي حمايت از توليدكننده است. از اين‌رو هدف پژوهش پيش‌رو، بررسي آثار سياست خريد تضميني محصولات كشاورزي بر آب مجازي در استان يزد براي دوره زماني 1368 تا 1397 است. نتايج حاصل از برآورد الگوهاي خودتوضيح برداري و تصحيح خطاي برداري نشان داد كه متغير شاخص آب مجازي، مقدار توليد، متوسط هزينه و متغير مجازي (حاصل از شكست ساختاري) تاثير مثبت و معناداري را بر روي قيمت تضميني گندم دارند و بين قيمت تضميني، آب مجازي و متوسط هزينه رابطه عليت و بلندمدت مثبت وجود دارد. همچنين تغيير از طرف متغير قيمت تضميني بر آب مجازي در طول يك دوره ده ساله اثرات منفي و كاهشي داشته ولي در پايان شوك و در دوره دراز مدت با كمي تاثير كاهشي، در منطقه مثبت تعديل مي‌شود. در نتيجه بايد در اتخاذ سياست‌هاي حمايتي به‌ويژه سياست خريد تضميني به مبحث آب مجازي به‌عنوان عاملي اثرگذار و مهم توجه شده و در جهت حمايت از توليدكننده سياست خريد تضميني با توجه به متغير آب مجازي استمرار داشته باشد.