تبيين نقاط قوت و ضعف وضعيت ارزشيابي و تضمين كيفيت آموزش الكترونيك در دانشگاه‌هاي علوم پزشكي

Elaborating on the strengths and weaknesses of the evaluation status and quality assurance of e-learning in universities of medical sciences

مقدمه: شناسايي نقاط قوت و ضعف ارزشيابي و تضمين كيفيت يك سيستم آموزش الكترونيك مي‌تواند به طراحي ساختار نظام‌مند فرآيند ارزشيابي در نظام آموزش عالي كمك كند تا منجر به افزايش كيفيت آموزش شود. اين پژوهش با هدف تبيين نقاط قوت و ضعف ارزشيابي و تضمين كيفيت آموزش الكترونيك در دانشگاه‌هاي علوم پزشكي صورت پذيرفت. روش‌ها: اين پژوهش كيفي، با روش تحليل محتواي قراردادي در سال 1399 انجام شد. جامعه پژوهش شامل اساتيد، مدير مركز مطالعات و معاونين آموزشي و رؤساي دانشكده/دانشگاه بودند و مشاركت‌كنندگان براساس نمونه‌گيري هدف‌مند به مطالعه دعوت شدند. براي جمع‌آوري داده‌ها از پرسشنامه الكترونيك نيمه ساختار يافته و جهت تحليل، از رويكرد تحليل محتواي گرانهايم و لاندمن استفاده شد. نتايج: تحليل داده‌هاي كيفي حاصل از 153 پرسشنامه (باز پاسخ) از 46 دانشگاه علوم پزشكي، در دو حيطه اصلي شامل نقاط قوت و ضعف و مشتمل بر17طبقه اصلي و 65 طبقه فرعي انجام شد. نقاط قوت شامل؛ تهيه ابزار ارزشيابي آموزش الكترونيك، نظارت و بازخورد ذي‌نفعان، استفاده ازسامانه براي ارزشيابي، تدوين پروتكل و سازوكار ارزشيابي و تشكيل كميته اعتباربخشي است. نقاط ضعف شامل فقدان پروتكل جامع ارزشيابي و تضمين كيفيت، نبود زير ساخت ارزشيابي در سامانه نويد، كميت‌گرايي و توجه به تعداد محتوا و وجود ابهام در تضمين سلامت امتحانات پايان ترم است. نتيجه‌گيري: تأمين استانداردها و طراحي سازوكار ارزشيابي، مي‌تواند باعث افزايش كارايي و اثربخشي فرآيند ارزشيابي آموزش الكترونيك شود و سهولت اجراي آن را بيش از پيش تسهيل كند.

Introduction: Identifying the strengths and weaknesses of evaluation and quality assurance of an e-learning system can help design the systematic structure of the evaluation process in the higher education to elevate the quality of education. In view of this, this study endeavored to elaborate on the strengths and weaknesses of evaluation and quality assurance of e-learning in medical universities. Methods: This qualitative study was conducted by conventional (inductive) content analysis method in the academic year 2020 in Ahvaz University of Medical Sciences. The population consisted of professors, director of the EDC, educational vice-chancellor/president of university. The sample size was selected using purposive sampling. Semi-structured electronic questionnaire was used to collect data and Granheim and Landman content analysis approach was used to analyze the data. Results: The analysis of qualitative data obtained from 153 questionnaires from 46 universities of medical sciences was done in two main areas: strength and weakness including 17 main categories and 65 sub-categories. Strength includes providing e-learning evaluation tools, Stakeholders monitoring and feedback, assessment and adaptation of virtual lesson plans with curriculum, using the system for evaluation, developing protocols and evaluation mechanisms, forming an accreditation committee, so on. Weakness includes lack of comprehensive evaluation and quality assurance protocol, lack of evaluation infrastructure in Navid system, quantification and attention to the number of contents, ambiguity in ensuring the safety of final exams, so on. Conclusion: Providing standards and developing an evaluation mechanism can increase the quality of the e-learning evaluation process and make it easier to implement.