تحليل فضايي فقر شهري در شهر بيجار

The spatial analysis of urban poverty in the city of Bijar

هدف اين پژوهش، بررسي و تحليل فضايي فقر شهري در سطح بلوك‌هاي آماري شهر بيجار مي‌باشد. پژوهش حاضر از نظر ماهيت، توصيفي- تحليلي و بنابر هدف، كاربردي مي‌باشد. داده‌ها از بلوك‌هاي آماري مركز آمار استخراج شده و براي طبقه بندي داده‌ها از نرم افزار Gis بهره گرفته شد. همچنين با توجه به اين كه شاخص‌هاي مورد مطالعه پژوهش از نوع منفي و مثبت بودند، بسته به جهت هر شاخص از رابطه مثبت يا منفي روش بي‌مقياس سازي فازي در نرم‌افزارExcel استفاده شد. ابتدا 12 شاخص فقر اقتصادي با روش فازي بي‌مقياس شدند و در محيط نرم‌افزار Gis فراخواني شد و با روش لكه‌هاي داغ و خود همبستگي موران تحليل فضايي شدند. بر اساس نقشه پهنه‌بندي توليد شده مي‌توان گفت، 259 بلوك شهري، كه 27/80 درصد جمعيت شهر را به خود اختصاص داده‌اند، در پهنه خيلي مرفه شهري قرار گرفته‌اند، 279 بلوك با 33/16 درصد از جمعيت شهري در پهنه مرفه، 497 بلوك و 37/31 درصد جمعيت در پهنه متوسط و نهايتاً پهنه فقير و خيلي فقير با مجموع 274 بلوك و 1/7 درصد جمعيت را به خود اختصاص داده‌اند. براساس نتايج روش خودهمبستگي موران نيز مي‌توان گفت كه نحوه پراكنش شاخص‌هاي فقر به صورت الگوي خوشه‌اي است به اين گونه كه پهنه‌هاي قوي فقر شهري به سمت شمال شرق سوق يافته‌اند.

The purpose of this study is spatial analysis of urban poverty at the level of statistical blocks of Bijar city. The present study is descriptive-analytical in nature and applied according to its purpose. Data were extracted from the statistical blocks of the Statistics Center and Gis software was used to classify the data. Also, due to the fact that the studied indicators were negative and positive, depending on the direction of each indicator, the positive or negative relationship of the fuzzy scaling method in Excel software was used. First, 12 indicators of economic poverty were scaled by fuzzy method and called in Gis software environment and spatially analyzed by hot spot method and Moran autocorrelation. According to the zoning map produced, it can be said that 259 urban blocks, which account for 27.80% of the city's population, are located in a very prosperous urban area, 279 blocks with 33.16% of the urban population in the area Prosperous, 497 blocks and 37.31 percent of the population in the middle zone and finally the poor and very poor zone with a total of 274 blocks and 1.7 percent of the population. Based on the results of Moran's autocorrelation method, it can be said that the distribution of poverty indicators is a cluster pattern, so that strong areas of urban poverty have shifted to the northeast.