پديد آورندگان :
مشعشعيان اصل، شهرام دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - دانشكده منابع طبيعي و محيط‌زيست - گروه مهندسي محيط‌زيست، تهران، ايران , حسني، امير حسام دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - دانشكده منابع طبيعي و محيط‌زيست - گروه مهندسي محيط‌زيست، تهران، ايران , تكدستان، افشين دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور - دانشكده بهداشت - گروه مهندسي بهداشت محيط، اهواز، ايران , جاويد، امير حسين دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - دانشكده منابع طبيعي و محيط‌زيست - گروه مهندسي محيط‌زيست، تهران، ايران
چكيده فارسي :
آترازين يكي از پركاربردترين علف‌كش‌ها در كشور از جمله استان خوزستان محسوب مي‌شود. حضور اين علف‌كش در محيط‌هاي آبي سلامت انسان و اكوسيستم آبي را به‌شدت تهديد مي‌كند. آترازين يك مختل‌كننده غدد درون‌ريز است و جزو تركيبات سرطان‌زا محسوب مي‌شود. نيمه‌عمر اين علف‌كش در آب و خاك بسته به دما و pH، بين 20 تا 50 روز است. اين پژوهش با هدف تعيين آفت‌كش آترازين در زهاب‌هاي كشاورزي و آب رودخانه كارون و دز بود. به‌منظور اندازه‌گيري ميزان غلظت علف‌كش آترازين در زهاب كشاورزي و رودخانه كارون و دز از 15 ايستگاه در محدوده بالادست و پايين‌دست رودخانه استفاده شد. سنجش و تعيين غلظت سم علف‌كش آترازين با دستگاه كروماتوگرافي مايع با كارايي زياد مجهز به دتكتور اشعه ماوراي‌بنفش در حداكثر طول موج جذب انجام شد. ساخت محلول‌هاي استوك با اضافه كردن محلول استاندارد آترازين در غلظت‌هاي 005/0، 05/0، 1/0، 5/0 و ppm 5/1 تهيه شد. تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار Excel انجام شد. نتايج نشان داد ميزان غلظت آترازين در پايين‌دست رودخانه كارون ايستگاه‌هاي 12، 11، 9 و 15 نسبت به ايستگاه‌هاي 1، 3، 5 و 6 بالادست روند تغييرات غلظت كاهشي دارد. حداكثر غلظت آترازين در فصل تابستان، زمستان، پاييز و بهار به‌ترتيب 16/55، 02/53، 11/51 و 86/49 ميكروگرم در ليتر اندازه‌گيري شد كه فراتر از استاندارد سازمان محيط‌زيست (MCL برابر 3 ميكروگرم در ليتر) بود و ميزان اين علف‌كش در فصول مختلف نمونه‌برداري حدود 56/94، 34/94، 13/94 و 98/93 درصد بيش از استانداردهاي پيشنهادي EPA و WHO بود. نتايج نشان داد مقدار علف‌كش آترازين در بيشتر نمونه‌هاي آب رودخانه كارون فراتر از استاندار و مقررات EPAو WHO بود. بيشترين مقدار غلظت آترازين در محل اختلاط دو رودخانه كارون و دز ايستگاه شطيط 1، سپس كشت و صنعت دهخدا، ايستگاه 6 بالادست رودخانه كارون بيشترين غلظت مشاهده شد. ميزان اين علف‌كش در پايين‌دست كه تحت تأ‌ثير جزرومد خليج‌فارس است، كمترين مقدار را داشت.
چكيده لاتين :
Atrazine is one of the most widely used herbicides in the country, including Khuzestan province. The presence of this herbicide in aquatic environments poses a serious threat to human health and the aquatic ecosystem. Atrazine is an endocrine disruptor and is considered a carcinogen. The half-life of this herbicide in water and soil is between 20 and 50 days, that depends on the temperature and pH. Therefore, the present study aimed to determine the pesticide atrazine in agricultural drains and water of Karun and Dez Rivers. In order to measure the concentration of atrazine in agricultural effluent and Karun and Dez River, 15 stations upstream and downstream of the river were used. Determination of atrazine herbicide concentration was used by high performance liquid chromatography equipped with ultraviolet detector at maximum absorption wavelength. Construction of stock solutions was done by adding standard atrazine solution at concentrations of 1.5 and 0.5 ppm, 0.1, 0.05, and 0.05. Data analysis was performed using Excel software. The results showed concentration mean of atrazine in the downstream station (9, 11, 12 and 15) decreases compared to the upstream statin (1, 3, 5 and 6). Maximum concentrations of atrazine in summer, winter, autumn and spring were measured with 55.16, 53.02, 111.51, 49.86 µg/L, respectively, which is beyond the standard of the environment organization (MCL=3 µg/L). Liters and different seasons of sampling are about 94.56%, 94.34%, 94.13% and 93.98% higher than the WHO standards. The results showed that the amount of atrazine herbicide in most water samples of Karun River is beyond the standard and WHO and EPA regulations. The Karun River was observed. Maximum concentrations were observed in maxing point of Karoon and Dez Rivers (station 1) followed by Dehkoda agro – industry (station 6) upstream.
