امكان سنجي احياي تالاب زرقان در راستاي توسعه منطقه اي شهري زرقان

Feasibility study of Zarghan wetland reviving regarding regional development of Zarghan urban area

فرآيند توسعه منطقه اي با تكيه بر پتانسيل هاي طبيعي و زيست محيطي آن گامي بلند در راستاي توسعه پايدار است. يافتن مكان هايي كه ظرفيت ايجاد هسته هاي رونق اقتصادي و اجتماعي را در منطقه ايجاد نمايند اولين گام توسعه است. تالاب ها از ذخاير استراتژيك طبيعي مناظق در ايجاد تحولات مثبت در بخش كشاورزي، دامپروري و گردشگري مي باشند كه متاسفانه بسياري از آنها دستخوش نابودي بواسطه خشكسالي و يا عملكردهاي غلط انساني شده اند. بخش مهمي از خشكي تالاب ها ناشي از عدم تامين حق آبه تالاب ها و همچنين برداشت بي رويه منابع آب سطحي و زيرزميني حوضه آبريز تالاب است. هدف از انجام اين پژوهش مطالعه امكان احياي تالاب زرقان با استفاده از هدايت جريان سطحي و پساب فاضلاب شهر زرقان و حومه در راستاي توسعه منطقه اي مي باشد. با در نظر گرفتن سه بخش شرب، صنعت و كشاورزي در منطقه، جهت فرآيند تصميم گيري در امر تخصيص از مدل حل اختلاف Nash استفاده شده است. نتايج حاصل از مدل شبيه سازي- بهينه سازي تالاب و بيشه زرقان چنان كه انتظار مي رود نشان داد كه در وضعيت موجود مصرف كننده ي بالادست تالاب و بيشه زرقان با صرف هزينۀ كمتر نياز آبي خود را تأمين كرده و در ماه هاي كم آبي با كمبود آبي كمتري مواجه خواهد بود اما بطوركلي براي كل دشت زرقان، با توجه به مقادير برداشت از آب هاي سطحي و زيرزميني كه به ترتيب mcm1/821 وmcm1/32 سال روبه رو است. نتايج حاصل از شبيه سازي-بهينه سازي و مدلNash در مطالعه ي موردنظر براي سال آبي تالاب نشان داد كه سيستم با كمبودهاي آبي بسياري روبرو مي باشد و از اين جهت امكان احياي تالاب بصورت پايدار با شرايط فعلي نيست.

The process of regional development, relying on its natural and environmental potentials, is a big step towards sustainable development. Finding places that have the capacity to create nuclei of economic and social prosperity in the region is the first step in development. Wetlands are one of the strategic natural resources of the regions in creating positive developments in agriculture, animal husbandry and tourism, many of which, unfortunately, have been destroyed due to drought or human misconduct. An important part of the dryness of wetlands is due to the lack of water rights for wetlands and also the uncontrolled extraction of surface and groundwater resources of the wetland catchment. The purpose of this study is to study the possibility of rehabilitating Zarghan wetland by using surface flow and sewage effluent in Zarghan and its suburbs for regional development. Considering the three sectors of drinking, industry and agriculture in the region, the Nash dispute resolution model has been used for the allocation decision-making process. The results of the simulation-optimization model of Zarghan Wetland and Forest, as expected, showed that in the current situation, the upstream consumer of Zarghan Wetland and Forest provides its water needs at a lower cost, and in the months of water shortage with a shortage. There will be less water, but in general for the entire Zarghan plain, due to the amount of surface and groundwater abstraction, which is 1.82 mcm and 1.32 mcm per year, respectively, the water needs of the wetland will not be met and with a shortage of 86 mcm / 1 per year. The results of simulation-optimization and Nash model showed that the system is facing many water shortages and therefore it is not possible to rehabilitate the wetland stably with the current conditions.