پديد آورندگان :
اميدي، ليلا دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه مهندسي بهداشت حرفه اي، تهران، ايران , كريمي، حسين دانشگاه علوم پزشكي تبريز - دانشكده بهداشت - گروه سلامت، ايمني و محيط زيست، تبريز، ايران , موسوي، سعيد دانشگاه علوم پزشكي تبريز - دانشكده بهداشت - گروه اپيدميولوژي و آمار زيستي، تبريز، ايران , مرادي، غلامرضا دانشگاه علوم پزشكي تبريز - دانشكده بهداشت - گروه مهندسي بهداشت حرفه اي، تبريز، ايران
كليدواژه :
تاب آوري سازماني , جو ايمني , عملكرد ايمني , انطباق با ايمني , مشاركت در ايمني , مهندسي پزشكي
چكيده فارسي :
مقدمه: جو ايمني پتانسيل تأثير بر عملكرد ايمني شاغلين در صنايع پرمخاطره را دارد. تاب‌آوري نيز به‌عنوان يك مفهوم درحال‌توسعه، توانايي تأثير بر بهبود مستمر عملكرد ايمني را دارد. هدف از مطالعه حاضر، تعيين تأثير تاب‌آوري به‌عنوان يك فاكتور سازماني بر عملكرد ايمني (رفتار ايمن) كاركنان در يك صنعت توليد فولاد است. انتظار مي‌رود كه جو ايمني در رابطه ميان تاب‌آوري و عملكرد ايمني نقش ميانجي گر داشته باشد.
روش كار: اين مطالعه در سال 1399 در يك صنعت توليد فولاد انجام شد. جهت سنجش متغيرهاي موردمطالعه، پرسشنامه‌اي حاوي سه بخش سنجش تاب‌آوري، سنجش جو ايمني و سنجش عملكرد ايمني در ميان 250 نفر از شاغلين توزيع گرديد. پرسشنامه تاب‌آوري حاوي 19 آيتم بود كه تاب‌آوري سازمان را در 6 بعد سنجش مي‌نمود. جهت سنجش عملكرد ايمني از دو بعد انطباق با ايمني و مشاركت در ايمني استفاده گرديد و جهت سنجش جو ايمني از پرسشنامه‌اي حاوي 19 آيتم در 4 بعد شامل ارتباطات ايمني، درك ايمني سرپرست، درك ايمني همكاران و فشار كاري استفاده شد.
يافته ها: نتايج سنجش برازش مدل ارتباطي با استفاده از مدل معادلات ساختاري نشان داد كه تأثير تاب‌آوري سازماني بر جو ايمني (0/05=P و 0/23=β) و همچنين تأثير جو ايمني بر عملكرد ايمني (0/01=P و 0/43=β) معني‌دار بود. بعلاوه، اثر غيرمستقيم تاب‌آوري سازماني بر عملكرد ايمني از طريق جو ايمني 0/66 گزارش گرديد؛ بنابراين، بر اساس نتايج، جو ايمني داراي نقش ميانجي‌گري در رابطه ميان تاب‌آوري سازماني و عملكرد ايمني است.
نتيجه گيري: ارتقاء تاب‌آوري سازماني و جو ايمني سبب ارتقاء عملكرد ايمن شاغلين مي‌شود. تاب‌آوري سازماني و ابعاد سازنده آن مانند فرهنگ گزارش دهي، يادگيري و آگاهي سبب بهبود هر دو بعد سازنده عملكرد ايمني (انطباق با ايمني و مشاركت در ايمني) مي‌گردد.
چكيده لاتين :
Introduction: Safety climate potentially affects safety performance in high-hazard industries. Resilience is a developing concept and is defined as the ability that can affect the continuous improvement of safety performance. The present study assesses the influence of organizational resilience on workers’ safety performance in a steel-manufacturing industry. In this regard, the safety climate mediates the effect of organizational resilience on safety performance.
Material and Methods: A cross-sectional study was accomplished in the steel manufacturing industry in 2021. The survey included three parts: (1) organizational resilience, (2) safety performance, and (3) safety climate. Besides, the organizational resilience was measured by a scale with six dimensions and 19 items. Also, safety performance was assessed by six items regarding two performance dimensions (i.e., safety compliance and safety participation). In addition, safety climate was measured by 19 items, comprising four dimensions (i.e., safety communication, supervisor safety perception, coworker safety perception, and work pressure).
Results: The structural equation modeling results showed that the organizational resilience and safety climate had significant impacts on safety climate (β = 0.23, P ≤ 0.05) and safety performance (β = 0.43, P ≤ 0.05), respectively. Also, the indirect results indicated that safety climate mediated the relationship between organizational resilience and workers’ safety performance.
Conclusion: The increment of organizational resilience and safety climate improves workers’ safety performance. Besides, organizational resilience and related dimensions (e.g., reporting culture, learning, and awareness) improve the safety performance dimensions (i.e., safety compliance and safety participation).
