شناسايي عوامل موثر بر موفقيت برنامه هاي آموزش فراگير

Identify the Factors Affecting the Success of Inclusive Education Programs

هدف: امروزه، آموزش فراگير يكي از بارزترين و پر كشمكش‌ترين موضوعات پيش روي سياست‌گذاران و متخصصان آموزشي در سراسر جهان است كه موافقان و مخالفان زيادي دارد. اين پژوهش با هدف شناسايي عوامل مؤثر بر موفقيت برنامه‌هاي آموزش فراگير انجام گرفت. روش: به‌منظور واكاوي عميق و شناسايي عوامل و نشانگرهاي اثرگذار بر فراگيرسازي دانش‌آموزان، از رويكرد كيفي و روش گراندد تئوري استفاده شد. در اين راستا با استفاده از روشي هدفمند و به‌كارگيري معيار اشباع نظري تلاش شد تا با استفاده از فن مصاحبه عميق نيمه ساختاريافته، ادراك و تجربه 15 نفر از معلمان، كارشناسان و صاحبنظران آموزش فراگيرسازي به‌صورت ملاك محور بررسي عميق شود. ابزار پژوهش در بخش كيفي، مصاحبه‌هاي عميق نيمه ساختاريافته اكتشافي بود. براي تحليل داده‌ها، در بخش كيفي از روش كُدگذاري اوليه، باز و محوري استفاده شد. يافته‌ها: پس از پياده‌سازي مصاحبه‌ها و تحليل عميق داده‌ها، 284 نشانگر، 14 مقُوله و 7 طبقه اصلي كه شامل «ويژگي‌هاي شخصيتي» الف. ويژگي شخصيتي معلم و ب. ويژگي شخصيتي دانش‌آموزان، «تخصص و صلاحيت حرفه‌اي معلم» دو مقوله الف. توسعه حرفه‌اي معلمان و ب. تقويت مهارت‌هاي گروهي، «برنامه‌ريزي و استانداردسازي» الف. فرهنگ ساختاري و ب. برنامه‌ريزي عملكردي «فضا و امكانات آموزشي» الف. ساختار مدرسه و ب. ساختار كلاس، «اثرات روانشناختي مثبت و منفي فراگيرسازي» الف. مزايا و ب. معايب فراگيرسازي، «عوامل مربوط به خانواده» الف. سطح پايين كيفيت زندگي و ب. عملكرد ناقص خانواده و «عوامل مربوط به جامعه» الف. عوامل استرس‌زاي محيطي و ب. گروه همسالان شناسايي شدند. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج حاصل از اين پژوهش كيفي و شناسايي عوامل مؤثر در فراگيرسازي دانش‌آموزان دوره اول ابتدايي، مي‌توان برنامه‌هاي جامعي براي اثربخشي بيشتر مدارس فراگير‌سازي تدوين كرد.

Objective: Today, inclusive education is one of the most prominent and controversial issues facing policymakers and education professionals around the world, with many proponents and opponents. The aim of this study was to identify the factors affecting the success of inclusive education programs. Method: In order to conduct in-depth research and identify the factors and indicators affecting the inclusion of students, a qualitative approach and grounded theory method were used. In this regard, using a purposeful method and applying theoretical saturation criteria, an attempt was made to use the semi-structured in-depth interview technique to examine the perception and experience of 15 teachers, experts and experts in inclusive education as a criterion-based in-depth study. Qualitative research tools were in-depth exploratory semi-structured interviews. For data analysis, in the qualitative part, the initial, open and axial coding method was used. Results: After conducting interviews and in-depth data analysis, 284 indicators, 14 categories and 7 main categories, including "personality traits" a. Teacher personality traits and b. Students' personality traits, "teacher specialization and professional competence" two categories a. Professional development of teachers and b. Strengthen team and group skills, "planning and standardization" a. Structural culture and b. Functional planning of "space and educational facilities" a. School structure and b. Class structure, "Positive and negative psychological effects of pervasiveness" a. Benefits and b. Disadvantages of pervasiveness, "family factors" a. Low level of quality of life and b. Improper family functioning and "community factors" a. Environmental stressors and b. Peer groups were identified. Conclusion: According to the results of this qualitative research and identifying the effective factors in the inclusion of primary school students, comprehensive programs can be developed for the greater effectiveness of inclusive schools.