عنوان مقاله :
فرآيند همترازخواني و چالشهاي اخلاقي آن: آيا ميتوان به داوري اخلاقي اميدوار بود؟
عنوان به زبان ديگر :
Peer-reading Process and Its Ethical Challenges: Can We Hope for Moral Judgment?
پديد آورندگان :
رجبعلي بگلو، رضا پژوهشگاه علوم و فناوري اطلاعات ايران (ايرانداك) - پژوهشكده علوم اطلاعات - گروه علم سنجي و تحليل اطلاعات، تهران، ايران , ثقه الاسلامي، عليرضا پژوهشگاه علوم و فناوري اطلاعات ايران (ايرانداك) - پژوهشكده جامعه و اطلاعات - گروه اخلاق و حقوق اطلاعات، تهران، ايران , رجبعلي بگلو، زهرا پژوهشگاه علوم و فناوري اطلاعات ايران (ايرانداك) - پژوهشكده علوم اطلاعات - گروه علم سنجي و تحليل اطلاعات، تهران، ايران , حاجي عزيزي، ندا پژوهشگاه علوم و فناوري اطلاعات ايران (ايرانداك)، تهران، ايران
كليدواژه :
همترازخواني , فرايند داوري , اخلاق همترازخواني , انتقادها و چالشها , كميته اخلاق نشر (كوپ)
چكيده فارسي :
زمينه: نقش داوري و همترازخواني در اخلاق پژوهش و نشر بسيار ممتاز و حياتي بوده و دگرگونيهايي در طي ساليان دراز بر اين بخش مهم از ارتباط علمي رخ داده است. با وجود گوناگوني در داوريهاي علمي و انتقادها و چالشهايي كه به شيوه اجرا و ماهيت آن وارد شده، اما همچنان به عنوان يك هنجار اجتماعي در جامعه علمي پذيرفته شده است. پژوهش حاضر مروري است بر انتقادها و چالشهايي كه توسط پژوهشگران به اين رويكرد علمي مطرح شده است.
نتيجهگيري: اين انتقادها از نقص در كاركرد و روند اجرا گرفته تا جنبههايي همچون شخصيپنداري همترازخواني، تأثير منفي آشكار يا پنهان بودن هويت، امكان سوءاستفاده، نبود داور مناسب و آموزشديده، وجود انواع سوگيري و برخورد منافع در داوري را دربر ميگيرد كه اخلاقي بودن داوري را با پرسش هايي جدي روبرو كرده است. مروري كلي بر اين انتقادها در كنار آشنايي با مؤلفههاي مهم داوري اخلاقي ميتواند به بهبود اين فرايند علمي ياري رساند.
چكيده لاتين :
Background: The role of refereeing and peer-reading in the ethics of research and publishing is very privileged and vital, and changes have occurred in this important part of scientific communication over the years. Despite the diversity in scientific judgments and the criticisms and challenges that have been brought to its implementation and nature, it is still accepted as a social norm in the scientific community. The current research is a review of the criticisms and challenges raised by researchers to this scientific approach.
Conclusion: These criticisms range from defects in the function and implementation process to aspects such as the personalization of peer reading, the obvious or hidden negative effect of identity, the possibility of abuse, the lack of a suitable and trained referee, the existence of various types of bias and conflicts of interests in the refereeing, which make the refereeing ethical. has faced serious questions. A general overview of these criticisms along with familiarity with the important components of moral judgment can help to improve this scientific process.
عنوان نشريه :
اخلاق در علوم و فناوري