پديد آورندگان :
آل احمد، مهدى دانشگاه آزاد اسلامى واحد اهواز - گروه مهندسى محيط زيست، اهواز، ايران , كرباسى، عبدالرضا دانشگاه تهران - دانشكده محيط زيست - پرديس دانشكده هاى فنى - گروه مهندسى محيط زيست، تهران، ايران , دوامى، اميرحسين دانشگاه آزاد اسلامى واحد اهواز - گروه مديريت محيط زيست - HSE، اهواز، ايران , جليل زاده ينگجه، رضا دانشگاه آزاد اسلامى واحد اهواز - گروه مهندسى محيط زيست، اهواز، ايران
كليدواژه :
آلودگى هوا , ايستگاه كيفيت هوا , ايستگاه هواشناسى , شهرستان ماهشهر
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: تصميم‌گيري صحيح در مديريت آلودگي هوا نيازمند داشتن برآوردي درست از وضعيت كيفيت هوا و شرايط هواشناسي است. لذا بررسي داده‌هاي ايستگاه‌هاي پايش، يك بخش اجتناب‌ناپذير در مطالعات آلودگي هوا است. براي اين منظور، همگني داده‌هاي ايستگاه‌هاي هواشناسي و كيفيت هوا شهرستان ماهشهر، با استفاده از آزمون‌هاي آماري مورد ارزيابي قرارگرفته است.
مواد و روش‌ها: در ابتدا ده سال داده‌هاي ايستگاه‌هاي هواشناسي و داده‌هاي سال‌هاي 2016 الي 2019 كيفيت هوا شهرستان ماهشهر جمع‌آوري گرديد. سپس ميزان بيشينه و كمينه، انحراف معيار، واريانس، چولگي و كشيدگي براي تمامي پارامترها محاسبه و با استفاده از آزمون‌هاي آماري ناهمگني‌ها و نوسانات نامحتمل داده‌ها مورد ارزيابي قرار گرفت.
يافته‌ها: بررسي نتايج نشان داد كه به‌طور متوسط 12% از كل داده‌ها در ايستگاه هواشناسي منطقه ويژه نامعتبر بوده و داده‌ها اين ايستگاه نرمال نيستند. همچنين پارامترهاي هواشناسي فرودگاه ماهشهر بيش از 98% داده معتبر داشته و توزيع داده‌ها در اين ايستگاه نرمال بوده است. از بررسي آماري داده‌هاي غلظت آلودگي در ايستگاه‌هاي كيفيت هوا، مي‌توان بيان نمود كه از 21 آلاينده مورد بررسي در 4 ايستگاه كيفيت هوا موجود در منطقه، تنها آلاينده‌هاي PM2.5 در ايستگاه ماهشهر، NO2 در ايستگاه سيار منطقه ويژه و CO ، O3 در ايستگاه منطقه ويژه از داده‌هاي نرمالي برخوردار بوده است.
نتيجه‌گيري: درنتيجه ايستگاه ثابت كيفيت هواي منطقه ويژه و ايستگاه هواشناسي شهر ماهشهر به ترتيب با متوسط 16/4% و0/48% داده نامعتبر، اعتبار بيشتري نسبت به ساير ايستگاه‌ها موجود در منطقه برخوردار بوده‌اند. در آخر پيشنهاد مي‌گردد داده‌هاي ساير ايستگاه‌ها جهت استفاده در بازه زماني موردنياز مي‌بايست به توزيع نرمال نزديك گردند.
چكيده لاتين :
Background and purpose: An accurate estimation of air quality and meteorological conditions is required to make the sound air pollution management decisions. Thus, the data analysis from monitoring stations is unavoidable in air pollution research. The present study uses the statistical tests to survey the homogeneity of meteorological factors and air quality station data in Mahshahr.
Materials and methods: At first, a decade's worth of meteorological station data and the data from air quality stations in Mahshahr were collected over 2016-2019. The minimum and maximum values, standard deviation, variance, skewness, and kurtosis of parameters were then calculated, and heterogeneities and improbable fluctuations in the data were examined.
Results: The results indicated that an average of 12% of data from the meteorological station in the special region were invalid, and that the data from this station had a non-normal distribution. Moreover, 98% of meteorological data collected at Mahshahr airport were valid which had a normal distribution. Statistical analysis of pollutant concentration data from air quality stations revealed that among 21 pollutants monitored across four air quality stations in the study region, only PM2.5 in Mahshahr station, NO2 in the mobile station, and CO, O3 in the special region fix station yielded normal distributed data.
Conclusion: Consequently, when compared to other regional stations, the data from special zone's fixed air quality station, and Mahshahr meteorological station were the most reliable, with an average invalid data percentage of 16.4 and 0.48, respectively. Finally, it is recommended that the data should be adjusted to a more normal distribution over the desired period before using the data from other stations.
