واكاوي نسبت «اشياء» و «انسان» در فرم معماري از ديدگاه هستي‌شناسي ابژه‌محور؛ مطالعهٔ موردي: خانه‌هاي مكعبي و پرديس ملت

Analysis of the Relation of “Objects” and “Human” in the Architectural Form from the Point of View of Object-Oriented Ontology

معماري، همانند ساير هنرها، همواره مورد توجه نحله‌­هاي فلسفي و فكري بوده است؛ گاه به‌عنوان مصداق و گاه جزئي از يك نظام فلسفي. يكي از جريان­‌هاي فلسفي معاصر كه به معماري توجه ويژه‌­اي داشته، شاخه هستي‌شناسي ابژه محور است، كه در ادامه نظريات هايدگر تدوين شده است. اين مقاله قصد دارد براساس ديدگاه فلسفي هستي‌شناسي ابژه‌محور نسبت بين اشياء و انسان را تحليل كرده و سپس نقش فرم معماري را در بازتاب هر چه بهتر اين نسبت معرفي نمايد. براي تحليل­‌هاي دقيق‌­تر از مصداق‌­هاي ايراني (پرديس ملت) و غربي (خانه‌­هاي مكعبي) بهره مي­‌برد. روش تحقيق توصيفي تحليلي است و همراه با تحليل­‌هاي نظري از مصداق‌­هاي منطبق استفاده شده است. نتايج مطالعه نشان دادند طبق نظريه هستي­‌شناسي ابژه‌محور بين اشياء روابط نظام‌­مندي وجود دارد كه نه تنها آنها را نامرئي كرده است، بلكه انسان را نيز تابع اين روابط قرار داده است و انسان تنها با تجربه تخيل­‌ورزانه مي‌تواند درباره اشياء به شناخت برسد. تجربه‌­اي كه در روابط پيشين تنش ايجاد كند اين تجربه زماني اتفاق مي­‌افتد كه اشياء پيرامون در فرمي برخاسته از حقايق نو، دور هم گردآمده باشند. در اين فرم نبايد به تناسبات زيباشناسي و عملكردها توجه چنداني كرد، بلكه تنها آنچه اهميت دارد برساختن فضايي است كه انسان را با هستي اشياء مواجه كند. معماري شايسته­‌ترين گونه هنري براي خلق چنين فرمي است. از ديدگاه هستي‌شناسي ابژه محور معماري از طريق «محسوسيت فرم در شكل‌پذيري»، «توانايي انتخاب دگرساني‌ها»، «توليد روش­‌هاي عقل‌­ورزي امروزين» و همين‌طور «توانايي توليد، مهار و فهم جنبه بنياديني از قضاوت و تحليل در معماري» ما را به تجربه تخيل‌ورزانه خواهد رساند.

Architecture, like other arts, has always been considered by philosophical and intellectual disciplines; Sometimes as an example and sometimes as part of a philosophical system. One of the contemporary philosophical currents that has paid special attention to architecture is the branch of object-oriented ontology which is further developed by Heidegger. This article intends to shed light on the relationship between objects and human beings from the perspective of this philosophical approach to architecture and to show the role of architecture in highlighting this relationship. The research method is descriptive-analytical and along with theoretical analysis, consistent examples have been used. The results of the study showed that according to object-oriented ontological theory, the relationship that exists between man and objects is the same as the relationship that has been established between objects, and man can only know about objects through imaginative experience. This experience occurs when the surrounding objects come together in a form arising from new facts. In this form, one should not pay much attention to the proportions of aesthetics and functions, but only what is important is to create a space that confronts man with the existence of objects. Architecture is the most worthy art form to create such a form. Architecture will bring us to an imaginative experience through “the sensibility of form in formability,” “the ability to choose alterations,” “the production of modern forms of reason,” as well as “the ability to produce, control, and understand a fundamental aspect of judgment and analysis in architecture.”