كليدواژه :
روان‌شناسي اخلاق , مقياس اخلاق , مفاهيم اخلاقي , روايي , اعتبار , كازمين , بررسي مروري
چكيده فارسي :
هدف پژوهش حاضر، بررسي وضعيت مفهوم‌شناختي و روان‌سنجي مقياس‌هاي حوزه اخلاق در پژوهش‌هاي ايرانيِ بازه زماني 1350 تا 1399 بود. روش پژوهش، بررسي مروريِ نظام‌مند مقياس‌ها بر اساس مدل «كازمين» بود كه در سه شاخص روايي، اعتبار، و پاسخگويي در قالب ارزيابي 9 پارامتر روايي محتوا، همساني دروني، مقايسه نسبي، خطاي اندازه‌گيري، روايي ساختاري، آزمون فرضيه‌ها، روايي بين‌فرهنگي، روايي ملاكي، و پاسخگويي بوده است. داده‌هاي پژوهش در طي شش گام شناسايي و 92 مقياس انتخاب شد. يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه از كل مقياس‌ها (درون‌فردي، 37 مقياس؛ ميان‌فردي، 26 مقياس؛ و اجتماعي-سازماني، 29 مقياس) تنها پارامتر همساني دروني در شاخص اعتبار توانسته در بيش از 70 درصد موارد رعايت شده، و نتايج آن مثبت باشد. پس از آن، مفهوم‌شناسي، روايي محتوا، و آزمون فرضيه‌ها در 50 درصد مقياس‌ها مورد توجه قرار گرفته، و نتايج آن مثبت بوده است. ديگر پارامترها در اكثر گزارش‌ها محاسبه نشده، يا اطلاعات آن در اختيار نبوده، يا بررسي آن‌ها موضوعيت نداشته است. در پژوهش حاضر، هيچ مقياس «مطلوب» كه تمام پارامترهايِ موضوعيت‌دار كازمين را مورد توجه قرار داده باشد، شناسايي نشد؛ تنها 5 درصد مقياس‌ها «قابل قبول» بوده، 40 درصد آن‌ها «نيازمند تكميل»، 30 درصد «نيازمند به بررسي مجدد»، و 25 درصد آن‌ها «نيازمند ارائه اطلاعات تفصيلي» مي‌باشند. بنابراين اگر درصد مقياس‌هاي نيازمند به تكميل به مقياس‌هاي قابل قبول اضافه شود، مي‌توان ادعا كرد كه 45 درصد مقياس‌هاي ايرانيِ حوزه اخلاق، قابليت استفاده را داشته؛ و مابقي نيازمند بازبيني يا ارائه اطلاعات تفصيلي جهت ارزيابي و قضاوت هستند.
چكيده لاتين :
The purpose of the study was to investigate the conceptual and psychometric status of ethics scales in Iranian research from 1350 to 1399. The research method was a systematic review based on the COSMIN checklist in three indexes of validity, reliability, and responsiveness in the form of 9 parameters involving content validity, internal consistency, relative measures, measurement error, structural validity, hypotheses testing, cross-cultural validity, criterion validity, and responsiveness. Research data were identified in six steps and 92 scales were selected. Findings showed that of all scales (intra-person, 37 scales; inter-person, 26 scales; and socio-organizational, 29 scales) only the internal consistency parameter could be observed in more than 70% of cases, and the results were positive. After that, conceptualization, content validity, and hypothesis testing were considered in 50% of the scales, and the results were positive. Other parameters were not calculated in most reports, the information is not available, or their review is not relevant. In the present study, no "desirable" scale was identified that considered all the relevant parameters of COSMIN; only 5% of the scales are "acceptable", 40% are "in need of completion", 30% are "in need of re-examination", and 25% are "in need of detailed information". Therefore, if the percentage of scales that need to be completed is added to the acceptable scales, it can be claimed that 45% of Iranian ethics scales have the potential to be used; and the rest need to review or provide detailed information for evaluation and judgment.
