كليدواژه :
حكمت خسرواني , عرفان اسلامي , منطق‌الطير , عطار اشراق , نور , ظلمت
چكيده فارسي :
فلسفۀ ايران باستان كه به عنوان «حكمت خسرواني» شناخته مي‌شود، انديشه‌اي اشراقي مبتني بر نور و ظلمت است كه هستي در آن ساختاري ذومراتبي و تشكيكي دارد. با گذشت زمان، پيوند اين منظومۀ فكري با دوران پس از خود گسسته نشده بلكه در طي تاريخ، به شكل‌هاي مختلف بازتوليد شده است. اين تفكر پس از آميخته شدن با پاره‌اي مؤلفههاي اسلامي به آثار حماسي و عرفاني اين دوره راه يافته است. هنگام مطالعه در باب عرفان ايراني، پژوهشگران، غالباً از غور در منطق‌الطير عطار و بررسي آن بي‌نياز نيستند، لذا روشن ساختن وجوه مختلف آن، از منظر محتوايي، آميختگي فرهنگي، ريشۀ تفكرات، و داد و ستد‌هاي عقيدتي و مسائلي از اين دست به درك بهتر اين اثر و به دنبال آن شناخت كامل‌تر عرفان خراسان ياري مي‌نمايد. تطابق مسئلۀ وحدت وجود در عرفان اسلامي و آفرينش وابسته به نقطۀ واحد اهورايي در حكمت خسرواني، همچنين مراتب سلسله‌وار وجود و نور در اين دو، باعث امتزاج و پيوند هرچه بيشتر اين مفاهيم در منطق‌الطير شده است. عطار متأثر از ميراث كهن فرهنگ و فلسفۀ ايراني به شرح مفاهيم عرفاني در قالب تمثيل و داستان پرداخته است. در تحقيق حاضر بازتوليد پوشيدۀ مؤلفههاي حكمت خسرواني را در «منطق‌الطير» بررسي كردهايم.
چكيده لاتين :
The philosophy of ancient Iran, known as the " Khosravani’s wisdom ", is an enlightened thought based on light and darkness in which existence has a hierarchical and skeptical structure. Over time, the connection of this system of thought with the post-revolutionary period has not been broken, but has been reproduced in various forms throughout history. This thought, after being mixed with some Islamic components, has found its way into the epic and mystical works of this period. When studying Iranian mysticism, Researchers have to study the “Mantegh-O-TTeyr”, so clarifying its various aspects in terms of content, cultural fusion, roots of thought, and ideological exchanges and the like to understand This work, followed by a more complete understanding of Khorasan mysticism, will help. The compatibility of the issue of the unity of existence in Islamic mysticism and the creation related to the single point of Ahura in Khosravani's wisdom, as well as the hierarchical levels of existence and light In these two currents of thought, has led to the fusion and connection of these concepts as much as possible in “Mantegh-O-TTeyr”. Influenced by the ancient heritage of Iranian culture and philosophy, Attar has described mystical concepts in the form of allegories and stories. In the present study, we have examined the covert reproduction of the components of Khosravani's wisdom in the " Mantegh-O-TTeyr ".
