نقش محيط اجتماعي در رابطه محيط مسكوني و افسردگي ساكنين (نمونه مورد مطالعه ساكنين شهر اصفهان)

Social Environment Role in the Relationship between the Residential Environment and Depression of Residents (Case Study: Residents of Isfahan City)

زمينه و هدف: محيط اجتماعي همراه با محيط ساخته شده مي­تواند سلامت روان را تحت تأثير قرار دهد. از سويي ديگر افسردگي علل اصلي بسياري از بيماري­ هاست كه بار زيادي را به افراد تحميل كرده و مي­تواند موجب اختلال در عملكرد افراد شود؛ بنابراين هدف اصلي اين پژوهش بررسي نقش محيط اجتماعي در رابطه بين محيط مسكوني و نمره افسردگي ساكنين آن بود. مواد و روش‌ها: طرح پژوهش حاضر توصيفي از نوع همبستگي بود. جامعه آماري كليه ساكنين مناطق پانزده‌گانه شهر اصفهان بودند كه با استفاده از روش نمونه ­گيري تصادفي خوشه ­اي تعداد 749 نفر براي انجام تحقيق انتخاب شدند. داده­ها در مرحله پيشينه تحقيق به وسيله مطالعات كتابخانه­ اي و سپس با ابزار پرسشنامه گردآوري شدند كه در آن از پرسشنامه افسردگي لاويبوند (1995)، پرسشنامه سنجش ويژگي­هاي محيط مسكوني و پرسشنامه سنجش محيط اجتماعي استفاده گرديد. شايان ذكر است كه از هر واحد مسكوني حداقل دو پرسشنامه تكميل شده دريافت شد. در ادامه نيز از روش همبستگي و تحليل آنوا جهت تجزيه تحليل داده­ها استفاده شد. يافته‌ها: نتايج بيانگر اين بود كه محيط مسكوني و اجتماعي با افسردگي ساكنين مرتبط است و محيط اجتماعي، اثر ميانجي­گري جزئي در رابطه بين محيط مسكوني و افسردگي دارد. نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج پژوهش حاضر محيط اجتماعي، اثر ميانجي­گري جزئي در رابطه بين محيط مسكوني و افسردگي داشت. بدين مفهوم كه بخشي از اثر متغير پيش بين (محيط مسكوني) بر متغير ملاك (افسردگي) از طريق متغير محيط اجتماعي انتقال پيدا مي­كرد؛ بنابراين توجه به آن مي­تواند به عنوان عاملي محيطي در كاهش افسردگي ساكنين مورد استفاده قرار گيرد و پيشنهاد مي­شود كه در تحقيقاتي كه به مطالعه رابطه محيط مسكوني و افسردگي مي­پردازند، محيط اجتماعي نيز در نظر گرفته شود.

Aim and Background: social environment along with constructed environment can affect mental health. On the other hand depression is the major cause of many illnesses which imposed lots of burden on people and can disturb people’s function. Therefore major aim of this research was to investigate the role of social environment in the relationship between residential environment and depression score of the residents. Methods and Materials: descriptive-correlation research method was used for this research. Statistical society was all residents of 15 regions of Isfahan city. 749 persons were selected using random cluster sampling for this research. In the previous research procedure, data was collected using library studies and then through questionnaires, Lovibond Depression Questionnaire (1995), residential environment qualifications evaluation questionnaire and social environment evaluation questionnaire were used. It should be mentioned that at least 2 questionnaires received from each residential unit. Analysis of covariance method was used to analysis data. Findings: results showed that there is a relationship between residential and social environment and social environment has a trivial mediator role in the relationship between residential environment and depression. Conclusions: based on the findings of current research, social environment had a small mediator effect on the relationship between residential environment and depression so it turned out that a part of predictor variable effect (residential environment) on criterion variable (depression) transferred through social environment variable, therefore paying attention to the variable can be used as an environmental factor in reducing residents depression and it is suggested that social environment should be considered in researches about studying the relationship between residential environment and depression.