ماليات (« باج »، « باژ »، « خراج »، « ساو »، « گزيت »، « گزيد ») در انديشه هاي ايرانشهري

Tax ("Baj", "Baj", "Kharaj", "Sav", "Gazit", "Gazid") in Iranshahri thoughts

در نظام مالياتي باج و خراج منبع مهم درآمد ايرانشهر را تشكيل مي‌داد. اين منابع از طريق پرداخت باج و خراج مردم داخل كشور و يا باج گيري و خراج ستاني شهرياران ايرانشهري از پادشاهان كشور هاي ديگر، تأمين مي‌شد. در اين راستا بيشتر فرمانروايان و پادشاهان سرزمين ها و ممالك، سهم و نقش بسزايي داشتند. در اساطير ايران سرزمين هايي چون هاماوران، چين، هند و ... از جمله كشور هاي باج گزار ايرانشهري‌ها بودند؛ البته بعضي از كشور ها با ايراني‌ها يا در جنگ و ستيز بودند و يا صلح و آشتي. به هر حال شهرياران مقتدر ايرانشهري از اين كشور ها و ممالك ديگر باج و خراج مي-ستانيدند. در اين پژوهش و تحقيق ضمن بررسي و استخراج « باج ها »، « خراج ها » و چگونگي باج ستاني و خراج پردازي و كيفيت استفاده از آن در عمران و آبادي و امنيت ايرانشهر كوشيده شده است. روابط سياسي و رفتار شهرياران ايرانشهري در گرفتن ماليات (باج و خراج) در زمان صلح و يا هنگام جنگ در مواجه و برخورد با فرمانروايان و پادشاهان كشور ها و ممالك مختلف جهان و مردم ايرانشهر مورد ارزيابي قرار گيرد. در اين ميان توجه و نظر شهرياران ايرانشهري در اخذ باج و خراج از اقشار مردم ايرانشهر بيشتر بوده است.

In the tax system, ransom and tribute were an important source of income for Iranshahr. These resources were provided through the payment of ransom and tribute from the people inside the country, or through the extortion and tribute of the princes of Iranshahri from the kings of other countries. In this regard, most of the rulers and kings of the lands and kingdoms played a significant role. In the mythology of Iran, lands such as Hamavaran, China, India, etc. were among the ransom paying countries of Iranshahris; Of course, some countries were either at war or at peace with Iranians. In any case, the powerful princes of Iran used to collect ransom and tribute from these countries and other kingdoms. In this study and research, while examining and extracting "ransoms", "tributes" and how to collect and pay tribute and the quality of its use in the construction and settlement and security of Iranshahr, it has been tried. The political relations and the behavior of the princes of Iranshahr in taking taxes (extortion and tribute) in peacetime or during war in dealing with the rulers and kings of different countries and kingdoms of the world and the people of Iranshahr should be evaluated. In the meantime, the attention and opinions of the Shahriars of Iranshahr have been more in collecting ransom and tribute from the people of Iranshahr.