نقش مؤلفه‌هاي عملكردي معماري فضاهاي آموزشي در اضطراب اجتماعي دانش‌ آموزان (مورد پژوهي: دبيرستان‌هاي دخترانه شيراز)

The Role of Functional Components of Educational Space Architecture in Students’ Social Anxiety (Case Study: Shiraz Girls’ High Schools)

اضطراب اجتماعي از معضلاتي است كه افراد در سنين نوجواني با آن درگير مي‌شوند. با توجه به اينكه نوجوانان ساعات زيادي از زندگي خود را در مدارس سپري مي‌كنند، مطابق با علم روان‌شناسي محيط، معماري مدارسشان تأثير بسيار زيادي در وضعيت روحي و رفتاري آن‌ها خواهد داشت. از طرفي، با توجه به اهميت مطالعات بين رشته‌اي در سال‌هاي اخير، تلفيق مسائل روحي و رواني افراد با معماري فضاهاي ساخته شده حائز اهميت است. پژوهش پيش رو با هدف بررسي نقش معماري فضاهاي آموزشي در اضطراب اجتماعي نوجوانان و تعيين نمودن تأثيرگذارترين مؤلفه معماري فضاهاي آموزشي در اضطراب اجتماعي نوجوانان و با بررسي دبيرستان‌هاي دخترانه شيراز انجام شده است تا نگاهي جديد به موضوع طراحي فضاهاي آموزشي صورت گيرد. روش به‌كار گرفته شده در پژوهش حاضر، توصيفي- تحليلي از نوع كاربردي و كيفي- كمي بوده كه با روش گردآوري اطلاعات به‌صورت مطالعات كتابخانه‌اي و ميداني انجام شده است. ابزار گردآوري اطلاعات در بخش مطالعات كتابخانه‌اي شامل پژوهش‌ها و كتب مرتبط با موضوع و در بخش ميداني شامل مشاهده فردي از مدارس، توزيع پرسش‌نامه محقق ساخته معماري فضاهاي آموزشي و پرسش‌نامه اضطراب اجتماعي جرابك بوده است. تحليل پرسش‌نامه‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شده و با نتايج حاصل از مشاهده مقايسه شده‌ است. يافته‌ها حاكي از آن است كه بين ويژگي‌هاي معماري مدارس و اضطراب اجتماعي دانش‌آموزان رابطه معكوس برقرار است و هرچه ميزان توجه به مؤلفه عملكردي معماري مدارس بيش‌تر باشد، اضطراب اجتماعي نوجوانان، بيش‌تر كاهش خواهد يافت.

Given that human beings attending in public spaces and engage in social behaviors and social interactions, their proper functioning in society is very important. Social anxiety is one of the problems that people face in adolescence. Adolescents are at a critical age and it is essential that they grow up to be able to engage in appropriate social behaviors. Due to that adolescents spend many hours of their lives in schools, according to the science of environmental psychology, the architecture of their schools will have a great impact on their mental and behavioral status. Therefore, the present study aimed to investigate the role of educational space architecture in adolescents' social anxiety and to determine the most effective architectural components of educational spaces in adolescents' social anxiety and has been done by studying the architecture of Shiraz girls' high schools to take a new look at the design of educational spaces. The method used in the present research is descriptive-analytical was applied and qualitative-quantitative type which has been done by data collection method in the form of library and field studies. Data collection tools in the library studies section included research and books related to the subject and in the field section included individual observation of schools, distribution of a researcher-made questionnaire about the architecture of educational spaces and Jarabek social anxiety questionnaire. Questionnaires were analyzed using SPSS software and compared with the results of the observation. There is an inverse relationship between school architecture features and students 'social anxiety.