بررسي اثر نوسانات نرخ ارز بر تراز تجاري كشاورزي ايران

The Effect of Exchange Rate Fluctuations on Iran’s Agricultural Trade Balance

هدف از مطالعه حاضر بررسي اثر نوسانات نرخ ارز بر تراز تجاري بخش كشاورزي ايران با شركاي عمده تجاري (شامل آلمان، چين، هندوستان، تركيه، عراق، افغانستان، كره جنوبي و امارات متحده عربي) مي­باشد. بدين منظور، از الگوي خودبازگشتي با وقفه توزيعي (ARDL) بهره گرفته شد. متغيير نرخ ارز موثر حقيقي براساس سبدي از واحد پولي شركاي تجاري محاسبه شد و آزمون انگل بيانگر وجود اثر ARCH غيرخطي در آن بود؛ بدين مفهوم كه اخبار خوب و بد تاثير متفاوتي بر نرخ ارز موثر حقيقي دارد. لذا جهت الگوسازي نوسانات اين متغير از الگوهاي خانواده GARCH غيرخطي بهره گرفته شد و الگوي EGARCH به عنوان الگوي مناسب تشخيص داده شد. نتايج حاصل از آماره F باند در الگوي خودبازگشتي با وقفه توزيعي (ARDL) نشان داد كه يك رابطه تعادلي بلندمدت بين تراز تجاري كشاورزي ايران با GDP ايران، GDP كشورهاي شريك‌ اصلي تجاري ايران، نرخ ارز موثر حقيقي و نوسانات نرخ ارز موثر حقيقي دارد. يافته­هاي تحقيق بيانگر آن است كه افزايش نرخ ارز موثر حقيقي و GDP كشورهاي شريك‌ تجاري باعث بهبود تراز تجاري كشاورزي ايران دارند. البته نوسانات نرخ ارز موثر حقيقي در بلندمدت اثر منفي و معني‌دار بر تراز تجاري كشاورزي داشته ولي در كوتاه‌مدت اثر معني‌داري ندارد. پيشنهاد مي‌شود دولت علاوه بر مهار نوسانات نرخ ارز از طريق عمليات بازار باز از سوي بانك مركزي، در راستاي حذف تحريم‌هاي اقتصادي و رفع موانع تجاري و همچنين انعقاد توافقات تعرفه‌اي بين كشورها در راستاي بهبود تجارت محصولات كشاورزي ايران گام بردارد.

The purpose of this study is to investigate the effect of exchange rate fluctuations on agriculture trade balance of Iran. The required data were collected over 1998-2017 from the Iran's Central Bank, Customs, Statistics Center and the International Monetary Fund. GARCH family models were used to investigate real effective exchange rate fluctuations. ADF, PP, KPSS, GLS-DF unit root tests were applied. The results showed that the variables were stationary at the first order difference. The conditional mean equation was estimated for the ARCH effect was tested. The results indicated that the exchange rate variable had a non-ARCH effect, meaning that good and bad news of the same size had a different effect on the trade balance. Nonlinear ARCH models were applied to express the asymmetric effect on the trade balance. Based on the results of the EGARCH model was selected as a suitable model. The findings confirms that the effect of increasing and decreasing of the real effective exchange rate shock is (0.41) and (-0.87) respectively. In the following, the ARDL model for the relationship of Iran's trade balance with the eight major trading partner countries (including Germany, China, India, Turkey, Iraq, Afghanistan, South Korea and the United Arab Emirates) were utilized to examine short-term and long-term effects. The results of Band F statistics in ARDEL model indicates existence of a long-run equilibrium relationship between Iran's agricultural trade balance with Iran's GDP variables, GDP of Iran's major trading partners, real effective exchange rate and its fluctuations. This is consistent with theoretical foundations that the real effective exchange rate and GDP of the trading partner countries have positive and significant effects on Iran's agricultural trade balance. The results also showed that real effective exchange rate fluctuations had a significant negative effect on Agricultural trade balance in the long-run, but it did not have a significant effect in the short-run.