عنوان مقاله :
بررسي مفهوم «وقت» در متون صوفيانه از ديدگاه معني‌شناسي شناختي
عنوان به زبان ديگر :
No title
پديد آورندگان :
سراج، اشرف دانشـگاه الزهـرا (س) - دانشـكدۀ ادبيـات، تهـران، ايـران , پناهي، مهين دانشـگاه الزهـرا (س) - دانشـكدۀ ادبيـات - گروه زبان و ادبيات فارسي، تهـران، ايـران
كليدواژه :
متون صوفيانه , اصطلاحات عرفاني , وقت , معني‌شناسي شناختي , استعاره
چكيده فارسي :
«وقت» از اصطلاحات مهم و پركاربرد عرفاني است كه در كتاب‌هاي مختلف صوفيه آن را به كار برده‌اند. اصطلاحات عرفاني در دستۀ مفاهيم انتزاعي قرار دارند كه صوفيه و عرفا بر اساس تجارب روحي و معنوي خود آن‌ها را وضع كرده‌اند و در بين آن‌ها رواج پيدا كرده است. اين اصطلاحات اغلب حالتي رمزگونه داشته و صوفيان معتقد بودند كه درك اين مفاهيم نيازمند سلوك است؛ با اين حال در برخي از كتاب‌هاي صوفيه اين اصطلاحات را به‌صورت مختصر براي مبتديان راه طريقت شرح داده‌اند. در اين پژوهش تلاش مي‌شود از ديدگاه معني‌شناسي شناختي، اصطلاح وقت عرفاني بررسي شود. زبان‌شناسان شناختي معتقدند ذهن انسان بسياري از مفاهيم مجرد و انتزاعي را با استفاده از سازوكار استعاره و بر اساس تجارب مادي و فيزيكي خود و برحسب اشيا و مفاهيم ملموس و شناخته‌شده درك مي‌كند. هدف از انجام اين پژوهش بررسي استعاره‌هاي مفهومي وقت در متون صوفيانه و تلاش براي درك اين مفهوم از اين ديدگاه است. بر اساس نتايج پژوهش، وقت در متون صوفيانه با حوزه‌هاي مبدأ حركت، مكان، شيء، و قدرت/سلطه مفهوم‌سازي شده است كه سه حوزۀ مبدا حركت، مكان و شيء در هر دو مفهوم عمومي و اصطلاحي وقت مشترك است و حوزۀ مبدأ قدرت/سلطه فقط مختص مفهوم اصطلاحي وقت در مفهوم صوفيانۀ آن است. براين اساس، وقت به‌مثابۀ قدرت/سلطه‌اي است كه بر صوفي وارد مي‌شود و بر او غلبه مي‌كند و صوفي ملزم است خود را در سيطرۀ او قرار دهد. چنانچه صوفي پيوسته بر حكم وقت گردن نهد، وقت به‌مثابۀ موطنِ صوفي مي‌شود و اين مداومت در مقام موجب مي‌شود، در نهايت صوفي خود صاحب وقت گردد.
چكيده لاتين :
No abstract
عنوان نشريه :
مطالعات عرفاني
