ارائه چارچوبي براي ارزيابي اقتصادي طرح‌هاي پالايشي: مطالعه موردي مجتمع پالايشي سيراف

A Framework for Economic and Financial Analysis of Refinery Projects: The Case of Siraf Refineries Complex

با خودكفايي كشور در توليد محصولات ضروري مثل بنزين، همواره بحث در مورد ادامه روند پالايشگاه‌سازي يا صادرات نفت خام وجود داشته‌است. صنعت پالايش يك صنعت سرمايه‌بر و ذاتاً كم‌سود بوده و به همين دليل همواره تصميم‌گيري در دوراهي احداث پالايشگاه يا واردات فرآورده‌هاي نفتي دشوار است. در اين پژوهش سعي شده با ارائه يك چارچوب نظري، تصميم‌گيري در مورد ساخت پالايشگاه نظام‌مند شود. روش مورد استفاده تحليل هزينه-فايده است كه علاوه‌بر ديدگاه مالي، شامل ديدگاه اقتصادي است و از مجتمع پالايشي سيراف به عنوان مطالعه موردي استفاده مي‌شود. يافته‌هاي پژوهش حاكي از آنست كه با وجود تخفيف‌هايي كه پروژه از آن برخوردار است، بازهم از منظر تحليل‌هاي مالي، توجيه‌پذيري كامل ندارد. با اين‌حال با در نظر گرفتن رويكرد اقتصادي و بكارگيري چارچوب‌هاي تحليل هزينه-فايده، توجيه‌پذيري طرح به طرز معنا‌داري افزايش مي‌يابد. به‌منظور واقعي‌تر شدن الگو، سناريوهاي مختلف براي قيمت نفت، قيمت فرآورده‌ها، نرخ تنزيل و هزينه‌هاي زيست‌محيطي، طراحي شده و در مجموع، الگو در 45 سناريو اجرا شده است. در الگوي مالي، پروژه در سه سناريو توجيه‌پذير است، در حالي كه در الگوي اقتصادي در 44 سناريو، توجيه‌پذيري وجود دارد. در الگوي اقتصادي علاوه‌بر استفاده از قيمت‌هاي سايه‌اي و نرخ تنزيل اجتماعي به محاسبه آثار خارجي منفي (آلودگي زيست‌محيطي) و آثار خارجي مثبت (امنيت انرژي) پرداخته شده است.

Oil rich countries are always faced by the question of exporting or refining the crude. Refining is classified as a low margin capital intensive industry, and it makes the question more complicated. In this research it is sought to develop an analytical framework for decision making on the same matter. A cost benefit model in which both economic and financial modelling is used is implemented on a local refinery. Findings reveal that the refinery is not financially profitable in spit of having discounts on the crude as the feed. However, extending the model to economic analysis change the results. To do that, different scenarios for the price of crude, price of the refined products, discount rate and environmental costs in addition to shadow prices and social discount rate are calculated. Results show that 44 scenarios out of 45, show profitability.