گسترۀ دلالت واژگان عام و مطلق قرآن كريم (با تاكيد بر ديدگاه نسبيّت اطلاقات و عمومات قرآني در چهارچوب سياق و فضاي نزول)

The range of meaning of general and absolute words of the Holy Quran (with emphasis on the relativity of Quranic applications and generalities in the context and context of revelation)

كاربرد فراوان الفاظ عام و مطلق در آيات قرآن كريم، بيانگر ضرورت توجه به اين واژگان در تفسير آيات قرآن كريم است. اين مسئله كه دايره و گسترۀ شموليّت اين واژگان چه اندازه است و آيا دلالت اين واژگان صرفاً مبتني بر گسترۀ الفاظ است و گسترۀ معنايي آن هيچ حد و حصري ندارد يا آنكه عموميت اين واژگان تنها در دايره و مرزهاي سياق و فضاي نزول، شموليّت و فراگيري دارد و محدوديت‌هاي سياق و فضاي نزول موجب تضييق دلالت اين نوع واژگان مي‌شود، موضوع تحقيق حاضر را شكل مي‌دهد. اين پژوهش با هدف ضابطه‌مند كردن تفسير اين دسته از واژگان قرآني، به گردآوري نظريات مطرح در اين زمينه و تحليل ادلۀ آن پرداخته و به اين نتيجه دست يافته است كه واژگان عام و مطلق قرآن كريم را از يك طرف نمي‌توان تنها به موارد نزول، محدود و منحصر دانست و از طرف ديگر نمي‌توان دلالت آن‌ها را بي‌قيد و شرط برشمرد و تأثير سياق و فضاي نزول را در تضييق دلالت آن‌ها ناديده گرفت. اين ديدگاه كه مي‌توان از آن با عنوان «نسبيّت اطلاقات و عمومات در چهارچوب سياق و فضاي نزول» ياد كرد افزون بر آنكه مبتني بر اصول محاورۀ عرفي و ادلۀ اصولي است، با فرازماني و فرامكاني بودن قرآن كريم و روايات تفسيري اهل‌بيت (ع)، قابل تفسير است چنان‌كه مي‌توان در برخي از روايات اهل‌بيت (ع) شواهدي بر تفسير نسبي اطلاقات و عمومات قرآني يافت.

In fact there are two main views about the absolute and general statements it the Holy Quran and extent of their meaning: The former supports the idea that the extent of their meaning is based only on themselves and thus there is no limitation in the extent of their meaning and the latter supports the idea that the meaning is restricted to the context and the occasion of the revelation. Different important views on the subject have been discussed and the reasons supporting each view are mentioned and analyzed. It is concluded that although general and absolute statements of the holy Quran must not be restricted to their relevant occasions of revelation. However, ignoring their context and the relevant atmosphere of their revelation leads to an unacceptable boundless interpretation of their meaning. This view, which can be referred to as "the relativity of absolute and general statements to the context and the atmosphere of text", can be interpreted by the everlasting and trans-regional of the Holy Quran, and it is based on the principles of customary dialogue and principled arguments, as well as evidence may be found in some narrations of the Ahl-e-Bayt (AS) on the relative interpretation of Quranic applications and generalities.