عنوان مقاله :
امامان شيعه (عليهم السلام) و علم كلام (بر پايه مطالعات حديثي)
عنوان به زبان ديگر :
Shiite Imams (PBUH) and Theology (Kalam)
پديد آورندگان :
اثباتي، اسماعيل دانشگاه علامه طباطبايي - دانشكده الهيات و معارف اسلامي - گروه فلسفه و كلام اسلامي , رحمان ستايش، محمدكاظم دانشگاه قم
كليدواژه :
علم كلام , نهي از كلام , مناظرات امامان شيعه , كلام شيعي , فقه الحديث
چكيده فارسي :
در برخي از كتابهاي شيعيان رواياتي درباره نهي از كلام وجود دارد. اين روايات باعث شده گروهي از شيعيان بپندارند كه دانش كلام نه تنها سودمند نيست، بلكه اين علم از نظر امامان شيعه نكوهيده است. با مطالعه روايات اين موضوع و دقت در سيره معصومين ميبينيم كه امامان شيعه از بزرگان كلام در روزگار خود بوده و تلاشهاي بسياري دراين زمينه به كار بستهاند. آنان خود با متكلمان ساير مذاهب مناظراتي داشته و شاگردان خود را هم براي رويارويي با آنان تعليم ميداندند و به آنان اجازه مناظره و بحث با مخالفان ميدادند. گاهي اين مجالس مناظره در حضور امامان تشكيل ميشد. بر اين اساس اصل در نگاه امامان شيعه مفيد بودن و جواز پرداختن به اين علم است و در زمانهاي خاص، موضوعات خاص، افراد خاص و شرايط خاص به نهي از تكلم و مناظره پرداختهاند. برخي از روايات نكوهش كلام نيز مربوط به نهي از شيوههاي نادرست يا نهي از بحث هاي بي نتيجه در موضوعات متنوع است و اختصاصي به دانش كلام ندارد.
چكيده لاتين :
In some Shiite books, there are traditions about forbidding theology(Kalam). These traditions have led a group of Shiites to think that theology(Kalam) is not useful and has not been condemned by the Shiite Imams. Studying the traditions on this subject and paying attention to the biography of the Shiite Imams shows that the Shiite Imams were among the great theologians in their time. They have had debates with scholars of other religions. Shiite imams trained their students to face the opposition. Debates were sometimes held in the presence of imams. Therefore, Shiite Imams believe that knowledge of theology(Kalam) is useful .But sometimes at certain times, certain topics, certain people and certain circumstances forbid debating. Some of the traditions condemning theology(Kalam) are also related to incorrect methods or fruitless discussions and are not specific to the knowledge of theology(Kalam).