كاركردهاي اجرايي و مهارتهاي اجتماعي دانش‌آموزان با و بدون اختلال نقص توجه/بيش‌فعالي: نقش تعديل‌كنندگي اجتماعي سازي هيجانات از سوي والدين

رفتارهاي اجتماعي مناسب و ديگر مهارتهاي سازشي، پايه ‌هاي سازش‌ يافتگي شخصي و اجتماعي را در زندگي تشكيل مي ‌دهند. هدف پژوهش حاضر عبارت است از بررسي نقش تعديل ‌گر اجتماعي‌ سازي هيجانات والدين (واكنشهاي حمايتگرانه) در رابطه ميان كاركردهاي اجرايي و مهارتهاي اجتماعي كودكان با و بدون اختلال نقص توجه/ بيش ‌فعالي. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگي است. جامعه آماري شامل همه كودكان 7 تا 13 ساله شهر تهران بود و نمونه آماري شامل 191 كودك 7 تا 13 سال (دختر: 44 درصد، پسر: 56 درصد) با و بدون اختلال نقص توجه/ بيش‌ فعالي و والدين آنان بود كه كودكان با اختلال نقص توجه/ بيش‌ فعالي به ‌صورت در دسترس و كودكان بدون اختلال نقص توجه/ بيش ‌فعالي با روش تصادفي خوشه ‌اي انتخاب شدند. داده‌ ها با استفاده از مقياس درجه‌ بندي كانرز والدين (CPRSR: S)، پرسشنامۀ مهارتهاي اجتماعي گرشام و اليوت (SSRS)، مقياس نقص كاركرد اجرايي باركلي (BDEFSCA) و مقياس راهبردهاي مقابله با هيجانات منفي كودكان (CCNES) گرد آوري شدند. داده‌ ها از طريق تحليل رگرسيون چندگانه و با روش سلسله ‌مراتبي تحليل شدند و نتايج نشان داد كه كاركردهاي اجرايي و اجتماعي ‌سازي هيجانات از سوي والدين مي ‌توانند به ‌طور معناداري (0/001 P)، مهارتهاي اجتماعي را پيش‌ بيني كنند. همچنين بر اساس نتايج، بعد حمايتگرانه اجتماعي ‌سازي هيجانات از سوي والدين رابطه ميان كاركردهاي اجرايي و مهارتهاي اجتماعي را تعديل مي ‌كند (0/001 P). بنابراين هرچه والدين از راهبردهاي مثبت اجتماعي ‌سازي هيجانات بهره بگيرند، مي ‌توانند اثرات منفي نارسايي كاركرد هاي اجرايي را بر مهارتهاي اجتماعي كودكان تا حدودي تعديل كنند.