عنوان مقاله :
پيوند سنجش‌پذيري و بازخواست‌پذيري فعل الهي از ديدگاه علامه طباطبائي
عنوان به زبان ديگر :
No Title
پديد آورندگان :
باقري، مهدي دانشگاه تهران , قراملكي، احد فرامرز دانشگاه تهران
كليدواژه :
سؤال‌ناپذيري فعل الهي , علامه طباطبائي , سنجش‌پذيري فعل الهي , تفسير الميزان , آيۀ «لايسأل» , آيۀ لايسأل
چكيده فارسي :
براساس آموزه‌اي قرآني، از آنچه خدا انجام مي‌دهد سؤال (بازخواست) نمي‌شود (انبياء: 23). مقاله حاضر با بررسي رابطه سنجش و بازخواست درباره افعال الهي براساس تفسير علامه طباطبائي، تلاش دارد به تبيين تازه‌اي از مبناي سؤال‌ناپذيري فعل باري دست يابد. به زبان منطق رياضي، «بازخواست كردن» محمولي چهار موضعي است: كسي (1) از كسي (2) درباره چيزي (3) در نسبت با معياري مشخص (4) بازخواست مي‌كند. در تفسير علامه از آيۀ «لايسأل»، موضع چهارم يعني «معيار سنجش» همان موضع سوم يعني «فعل الهي» است. از نظر ايشان، چون ملاك سنجش افعال ديگران حكمت و مصلحتي است كه از فعل الهي اقتباس شده، بنابراين افعال الهي را نمي‌توان با چنين ملاكي سنجيد. بدين‌سان، سنجش‌ناپذيري افعال الهي به‌مثابه شرطي براي بازخواست‌ناپذيري آن قلمداد مي‌گردد. اين پژوهش علاوه بر بهره‌مندي از ابزار منطق محمولات، برخي مباني معرفتي در تفسير علامه طباطبائي در مقايسه با برخي تفاسير رقيب را نيز بررسي مي‌كند تا به تحليل دقيق‌تري از ديدگاه ايشان در عينيت فعل الهي با حكمت دست يابد.
چكيده لاتين :
No abstract
عنوان نشريه :
معرفت كلامي
