تحليل ساختار فقهي هزينه‌ها و درآمدهاي تكافل اجتماعي

No Title

تكافل اجتماعي برآيند مجموعه‌‌اي از احكام فقهي است كه به موجب آن آحاد جامعه در قبال وضعيت زندگي همديگر و تأمين نيازهاي عمدتا معيشتي نيازمندان احساس مسئوليت مشترك مي‌كنند. اين مقاله بر آن است تا با بازخواني و تبيين مجدد اين احكام به روش تحليلي- توصيفي، ساختار فقهي جديدي از آنها ارائه دهد كه به موجب آن ضمن آنكه برداشت مناسب‌تري از ظواهر نصوص شرعي به‌دست ‌آيد، امكان ساماندهي نهادهاي خيريه در قالب‌هاي جديد نيز فراهم ‌شود. نتايج اين تحقيق حاكي از آن است كه مفاهيم و احكام فقهي ناظر بر افراد نيازمند در جانب هزينه‌هاي تكافل اجتماعي را مي‌توان در قالب سه معيار فقر ناشي از ناتواني، فقر كم‌درآمدي و فقر موردي تقسيم‌بندي كرد. همچنين احكام جانب درآمدهاي تكافل اجتماعي ابتدا به دو نوع استحبابي و الزامي تقسيم مي‌شوند كه احكام الزامي به نوبه خود قابل تقسيم به دو دسته الزامي بالذات و الزامي بالعرض مي‌باشند. احكام الزامي بالذات را نيز مي‌توان به سه گروه الزامي ايماني، الزامي تكليفي و الزامي وضعي تقسيم‌بندي كرد. اين ساختار مي‌تواند افق‌هاي جديدي را از حيث منابع درآمدي، فراروي حوزه تكافل اجتماعي بازگشايد و از نحوه تقسيم مطلوب مسئوليت‌هاي نهادهاي تكافلي رمزگشايي كند.

No Abstract