عنوان مقاله :
تأملي بر همسان‌انگاري اجتهاد فقهي و هرمنوتيك فلسفي
عنوان به زبان ديگر :
No Title
پديد آورندگان :
حسيني كمارعليا، ابوالقاسم دانشكده شهيد محلاتي - گروه فلسفه , خشنودي، هادي دانشكده شهيد محلاتي - گروه فقه و مباني حقوق , درويشي، زينب دانشگاه آزاد اسلامي واحد اهواز - گروه معارف، اهواز، ايران
كليدواژه :
اجتهاد فقهي , مكاتب فقهي , هرمنوتيك فلسفي , گادامر
چكيده فارسي :
طرفداران هرمنوتيك فلسفي، تفاوت احكام در فقه و اجتهاد فقهي را مؤيدي بر انديشه مذكور برشمردند. تأمل در فرايند اجتهاد فقهي و مباني، آموزه‌‌ها و پيامدهاي هرمنوتيك فلسفي، شباهت‌ها و تمايزهايي را نشان مي‌دهد. ازاين‌رو پرسشي در ذهن پديدار خواهد گشت كه رابطه بين اجتهاد فقهي و هرمنوتيك چگونه ارزيابي مي‌شود: همساني يا تغاير؟ پژوهش پيش‌رو با روشي تحليلي و توصيفي به نتايج زير رهنمون شد: همسان‌انگاري اجتهاد فقهي و هرمنوتيك فلسفي سخني خلاف واقع است؛ چه، از جهت هستي‌شناختي هرمنوتيك فلسفي مفسر‌محور و گريزان از جست‌وجوي مراد مؤلف است؛ درحالي‌كه اجتهاد فقهي مؤلف‌محور است و در پي كشف مراد مؤلف مي‌باشد و اختلاف رويكرد بيانگر تقابل است. از نظر معرفت‌شناختي هرمنوتيك فلسفي همه فهم‌ها و تفاسير را بدون ترجيح يكي بر ديگري در عرض هم قرار مي‌دهد، درصورتي‌كه در اجتهاد فقهي چنين ادعايي پذيرفته نيست و صرفاً يكي از فهم‌ها مطابق با واقع است. از نظر روش‌شناسي نيز اجتهاد فقهي برخلاف هرمنوتيك فلسفي كه پيش‌داوري را شرط تحقق فهم مي‌انگارد، به تفصيل باورمند است و با دسته‌بندي پيش‌داوري به بايسته، نبايسته و شايسته، تحقق فهم و تفسير را متوقف بر پيش‌داوري‌ها يا به بيان بهتر پيش‌فهم‌هاي بايسته و شايسته مي‌داند.
چكيده لاتين :
No Abstract
عنوان نشريه :
معرفت فلسفي
