تبيين رابطه انسان - محيط با استفاده از نقد مباني نظري نحو فضا

Explain the Human-Environment Relationship Using a Critique of the Theoretical Foundations of Space Syntax

زمينه و هدف: پيچيدگي موضوع طراحي فضاي معماري و شهري به سبب ابعاد ناشناخته و وجود الگوهاي رفتاري متنوع انسان، به حدي است كه نمي‌توان بر اساس مباني يك نظريه به طراحي محيط پرداخت. هدف از انجام اين پژوهش بررسي و نقد مباني نظريه نحو فضا، به‌عنوان يكي از ابزارهاي اصلي طراحي فضا، در تبيين مطلوب الگوهاي رفتاري انسان – محيط مي‌باشد. روش بررسي: درروش پژوهش حاضر، راهبرد تركيبي مورداستفاده قرارگرفته است. داده‌هاي اوليه با نگرشي كيفي، بر اساس مطالعات كتابخانه‌اي جمع‌آوري‌شده‌اند. براي دسته‌بندي داده‌ها، راهبرد طبقه‌بندي بكار رفته است. اين راهبرد به‌وسيله مرتب كردن و ساختار دادن به داده در يك سامانه مبتني بر مشخصه‌هاي كلي، الگوها، رفتارها و مضمون‌ها، دانش جديدي را به وجود مي‌آورد و مي‌تواند با ساير راهبردهاي پژوهش تركيب شود. براي دستيابي به نتايج، داده‌هاي به‌دست‌آمده با راهبرد تفسيري مبتني بر استنتاج تبيين گرديده‌اند. در دستيابي و تبيين نتايج، نگرشي انتقادي مدنظر بوده است تا بتوان نقاط قوت و ضعف نظريه نحو فضا و راه‌حل‌هاي نظري و عملي براي رفع ضعف‌هاي اين نظريه ارائه گردد. يافته‌ها: پس از بررسي توانايي‌هاي تحليل نظريه نحو فضا در ادراك فضا، يافته‌ها نشان مي‌دهند كه اين نظريه در تبيين رابطه انسان – محيط داراي نقاط ضعفي است كه مي‌توان اين كاستي‌هاي را در چهار عامل بصري، ساختاري (هندسي)، رفتاري و محيطي دسته‌بندي نمود. بحث و نتيجه‌گيري: نتايج نشان دادند كه در حوزه عوامل بصري، خوانايي؛ در حوزه عوامل ساختاري (هندسي)، خوانايي و پيكربندي؛ در حوزه رفتاري و محيطي، تبيين قرارگاه‌هاي رفتاري؛ و در حوزه عوامل محيطي، عوامل اقليمي، تأثيرگذارترين كاستي‌هاي نظريه نحو فضا در تبيين رابطه انسان – محيط مي‌باشند. بنابراين در طراحي مطلوب محيط و كاستن ضعف‌هاي نظريه نحو فضا، مي‌بايست از مباني نظريه‌هاي پوششي در حوزه‌هاي بيان‌شده، استفاده نمود.

Background and Aim: The complexity of the subject of architectural and urban space design due to unknown dimensions and the existence of various human behavioral patterns, is such that it is not possible to design the environment based on the principles of a theory. The purpose of this study is to review and critique the foundations of space syntax theory, as one of the main tools of space design, in the optimal explanation of human-environment behavioral patterns. Methods: In the present research method, a hybrid strategy has been used. The initial data were collected with a qualitative approach, based on library studies. To classify the data, a classification strategy is used. This strategy creates new knowledge by arranging and structuring data in a system based on general characteristics, patterns, behaviors, and themes, and can be combined with other research strategies. To achieve the results, the obtained data are explained with an interpretive strategy based on inference. In achieving and explaining the results, a critical approach has been considered in order to provide the strengths and weaknesses of the theory of space syntax and theoretical and practical solutions to address the weaknesses of this theory. Findings: After examining the capabilities of space syntax theory analysis in space perception, the findings show that this theory has weaknesses in explaining the human-environment relationship that can be addressed in four factors: visual, structural (geometric), behavioral and Categorized environment. Discussion and Conclusion: The results showed that in the field of visual factors, readability; In the field of structural (geometric) factors, readability and configuration; In the field of behavior and environment, explanation of behavioral camps; an‎d in the field of environmental factors, climatic factors are the most influential shortcomings of neophyte theory in explaining the human-environmental relationship. Therefore, in the optimal design of the environment and reducing the weaknesses of neohospatial theory, the basics of cover theories in the expressed areas should be used.