ارزيابي كيفيت آبخوان دشت جيرفت جهت مصارف شرب با استفاده از شاخص كيفيت آب زيرزميني

Assessment of Groundwater Quality of Jiroft Plain for Drinking Water Using Groundwater Quality Index

زمينه و هدف: آب زيرزميني مهم­ترين منبع تامين آب در مناطق خشك و نيمه خشك است. به همين دليل حفاظت كمي و كيفي آن نقش مهمي در توسعه اين مناطق دارد. هدف اين تحقيق اين است كه از پارامترهاي كيفي آب زيرزميني جهت ارائه شاخص كيفيت آب زيرزميني استفاده نمايد. روش بررسي: در اين مقاله كيفيت آب زيرزميني دشت جيرفت با استفاده از شاخص كيفيت آب زيرزميني (GWQI) بررسي شده است. ابتدا نحوه محاسبه شاخص بحث شده و سپس كيفيت آب زيرزميني توسط آن مورد بررسي قرار گرفته است. در اين مطالعه علاوه بر كاتيون­ها و آنيون­هاي اصلي آب زيرزميني از پارامترهايي مانند نيترات و فسفات و آرسنيك نيز استفاده شده است. يافته ­ها: الگوي پراكندگي مكاني يون­هاي اصلي تحت تاثير زمين ­شناسي منطقه و جهت جريان آب زيرزميني قرار دارد. غلظت يون­هاي اصلي و فرعي در اغلب نقاط دشت پايين تر از حد استاندارد است. نتيجه گيري: آب زيرزميني در بخش وسيعي از دشت جيرفت داراي كيفيت مناسبي براي شرب است.تغذيه آب زيرزميني توسط مخروط افكنه ­هاي حاشيه دشت مهمترين عامل ايجاد كيفيت مناسب آب زيرزميني است. مقايسه نقشه­ پهنه ­بندي شاخص كيفيت آب زيرزميني و كلاس­بندي نمونه ­­هاي آب توسط روش شولر نشان­دهنده مفيد بودن شاخص كيفيت آب زيرزميني جهت ارزيابي كيفيت آبخوان­ است.

Aim and scope: Groundwater is the most important source of water supply in arid and semi-arid regions. For this reason, its quantitative and qualitative protection plays an important role in the development of these areas. This study aimed to use groundwater quality parameters to develop a groundwater quality index. Methodology: The groundwater quality of Jiroft plain was studied using the groundwater quality index (GWQI). First, the calculation process of mentioned index was discussed and then the quality of groundwater was investigated by it. In this study, parameters such as nitrate, phosphate and arsenic were also assessed in addition to the main cations and anions of groundwater. Finding: The spatial distribution pattern of the main ions is influenced by the geological units and the direction of groundwater flow. The concentration of major and minor ions is lower than permissible limits in most parts of the plain. Conclusion: According to the results, the groundwater has good quality for drinking water in the most parts of the Jiroft plain. Groundwater recharge by surrounding alluvial fans is the main cause of the good quality of groundwater. Comparison of the map of groundwater quality index zonation with classification of groundwater samples using Schuller method shows the usefulness of groundwater quality index for evaluating the quality of groundwater.