عنوان مقاله :
ملاحظات معرفت‌شناختي استدلال‌هاي علم حضوري نفس از منظر سهروردي
عنوان به زبان ديگر :
No Title
پديد آورندگان :
احمدي، سميه دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي، تهران، ايران , افشار كرماني، عزيزالله دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي - گروه فلسفه و كلام اسلامي، تهران، ايران
كليدواژه :
علم حضوري , نفس , ادراك , سهروردي
چكيده فارسي :
علم حضوري نفس به خود از نظر سهروردي، مبناي شناخت‌شناسي وي و اساس معرفت‌شناسي اكثر متفكران بعد از وي را تشكيل مي‌دهد. سهروردي با دلايلي علم حضوري نفس به ذات، علم حضوري نفس به افعال و انفعالات ذات و علم حضوري نفس به قواي ذات را اثبات مي‌كند و مي‌كوشد نفس را به‌عنوان فاعل شناسايي معرفي نمايد كه براي ادراك ذات و قواي ذات نه‌تنها به واسطه‌اي نياز ندارد، بلكه نمي‌تواند نياز داشته باشد. به نظر سهروردي علم حصولي هم به‌عنوان امر عارض بر نفس وقتي توجيه مستدلي پيدا مي‌كند كه پيش از آن علم نفس به ذات خود پذيرفته شده باشد؛ زيرا مادام كه يك ذات خود را نيابد اوصاف و عوارض خود را نمي‌تواند بيابد و بر اين مبنا گستره‌اي قابل توجه براي علم حضوري قائل است. اين مقاله به ارائه استدلال‌هاي سهروردي بر علم حضوري نفس، پرداخته و ارزشمندي و كارآيي آنها را بررسي نموده و نقدهاي وارد بر آنها را پاسخ مي‌دهد. در نهايت اين مقاله نشان مي‌دهد كه اين استدلال‌ها گرچه تكيه بر اصول منطقي دارند، ولي از لحاظ ارزشمندي و همچنين گستره ادراكات و مدركات در يك سطح نيستند و براي پذيرش استدلال‌ها، هم توجه به مباني خاص سهروردي به‌عنوان پيش‌فرض نياز است و هم قابليت و توانايي نفس درباره ادراكات متفاوت بايد مورد عنايت قرار گيرد.
چكيده لاتين :
No Abstract
عنوان نشريه :
معرفت فلسفي
