تعيين‌كننده‌هاي تغييرات نسلي و دوره‌اي ازدواج در ايران

Determinants of Generational and Periodic Changes of Marriage in Iran

با توجه به تغيير ساختار سنّي جمعيت و تحولات اقتصادي-اجتماعي سطح كلان كه ايران تجربه كرده است انتظار مي‌رود روندهاي ازدواج در بين دوره‌ها و نسل‌هاي مختلف با تغييراتي همراه باشد. مقاله حاضر با استفاده از روش سن-دوره-كوهورت چندسطحي به بررسي تغييرات دوره‌اي و نسلي ازدواج و تعيين‌كننده‌هاي احتمال ازدواج طي چهار دهه اخير پرداخته است. يافته‌ها حاكي از آن است در هر دو جنس، كوهورت‌هاي جوان‌تر در مقايسه با كوهورت­هاي مسن­تر، ازدواج خود را به تأخير انداخته و در سنين بالاتري ازدواج مي­كنند. در همه كوهورت‌ها تا سن 35 سالگي، درصد زنان ازدواج‌كرده بيش از مردان است اما در سنين بالاتر اين امر برعكس خواهد شد. روندهاي دوره‌اي اين نتايج را مورد تاييد قرار مي‌دهد. تحليل‌هاي سن-دوره-كوهورت نيز نشان داد كه اگرچه در دوره‌ها و كوهورت‌هاي مختلف زنان زودتر از مردان ازدواج كرده‌اند، اما به طور كلي احتمال ازدواج زنان كمتر از مردان است. تحصيلات دانشگاهي و اشتغال دو متغير مهم در كاهش احتمال ازدواج در دوره‌ها و كوهورت‌هاي مختلف بود ولي تأثيرات آن‌ها در بين دو جنس متفاوت است. مدل مرد نان‌آور خانواده ايراني سبب شده است تا اشتغال، احتمال ازدواج مردان را افزايش و احتمال ازدواج زنان را كاهش ‌دهد. با توجه به گسترش آموزش عالي و طولاني‌شدن دوره تحصيل انتظار مي‌رود در صورت عدم ارائه برنامه‌هاي سياستي مناسب براي اشتغال جوانان، تأخير در سن ازدواج همچنان تداوم داشته باشد. در اين راه نياز است تا برنامه‌ريزان در سياست‌هاي خود، تغييرات رخ‌داده در سطح خانواده و جامعه طي دهه‌هاي گذشته را مد نظر قرار دهند.

Considering changes to the age structure of the population and macro-level socioeconomic transformations that Iran has experienced, marriage trends between different periods and generations are expected to go along with a change. This paper aims to examine periodic and generational changes in marriage and the determinants of marriage probability over the last four decades using the multilevel age-period-cohort method. For this purpose, the data from the Households Income and Expenditure Survey were analyzed. The findings showed that in both sexes, younger cohorts delay their marriage compared to the older ones and hence marry at older ages. The percentage of married women in all cohorts is higher than men until 35 years, but at older ages, there is an opposite tendency. Periodic trends confirm these results. The age-period-cohort analysis reveals women marry earlier than men in all periods and cohorts, but the marriage probability among them is less than men. Tertiary education and employment are found to be crucial variables in reducing the probability of marriage in different periods and cohorts but their impacts are varied in two sexes. The breadwinner male model of the Iranian family i.e., employment has led to the increase in marriage probability of men but at the same time decrease the women’s marriage probability. Given the expansion of higher education and the prolongation of the education period, it is expected that in case of lack of appropriate policies and programs for youth, the delay in marriage with continue. In this way, planners need to take into account the changes that have taken place at family and community levels over the past decades in their policies.