نخستين شناخت ايرانيان از تسليحات نظامي آمريكا در دوره قاجاريه و دستاوردهاي آن (با تكيه بر مطبوعات و اسناد منتشر نشده)

Iranians’ First Acquaintance of US Military Weapons during the Qajar Period and Its Achievements

عرصة نظامي و تسليحاتي يكي از موضوعاتي است كه در دوره قاجاريه و بعد از شكست‌هاي ايران از روسيه بيش از پيش موردتوجه دولتمردان و متجددين قرار گرفت. آنها در اين دوره به اين نتيجه رسيدند كه براي جبران عقب‌ماندگي ايران بايد به پيشرفت‌هاي علمي و فنّاوري غرب دست يافت. يكي از كشورهايي كه بعد از مشروطه به آن توجه ويژه‌ايي شد، آمريكا بود. مقاله حاضر با روش توصيفي- تحليلي، و با تكيه بر مطبوعات و اسناد منتشر نشده درصدد پاسخ به اين سؤال است كه ايرانيان از طريق چه ابزارها و عناصري با تسليحات نظامي آمريكا آشنا شدند و اين شناخت چه تأثير و پيامدهايي بر عرصه نظامي ايران گذاشت؟ يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است كه مطبوعات آن عصر و نمايندگان سياسي ايران در واشنگتن گزارش‌هاي متعددي از دستاوردها و تحولات تسليحاتي و نظامي اين كشور ارائه دادند به‌گونه‌اي كه بسياري از سياستمداران و متجددين ايراني متقاعد شدند كه آمريكا را به‌عنوان الگوي مناسب براي ايران در نظر گرفته و اين كشور را بر ديگر كشورهاي اروپايي براي خريد تسليحات نظامي، استخدام متخصصين و مستشاران و اعزام دانشجو براي تحصيل در عرصه نظامي ترجيح دهند.

One of the topics that increasingly draw the attention of rulers and modernists during the Qajar period and after the defeats of Iran by Russia concerned the military and weapons. During this period, they came to the conclusion that in order to compensate for Iran's backwardness, Western scientific and technological advances must be achieved. One of the countries that received special attention after the Constitution was the United States. The present descriptive-analytical study by relying on the press and unpublished documents, sought to shed light on the tools and elements through which the Iranians become acquainted with US military weapons, and the effect this knowledge had on the Iranian military arena. The findings of the study indicate that the Iranian press and political representatives in Washington at that time reported extensively on the country's armed and military achievements and developments, convincing many Iranian politicians and modernists that the United States was the right model for Iran to consider and, and to prefer this country to other European countries to buy military weapons, recruitment of specialists and advisers, and sending students to study in military fields.