آموزش معماري مبتني بر زندگي: رويكرد روايت محور در طراحي با روش سناريونويسي

Life-Based Architecture Training: A Narrative-Based Approach in design by Scenario planning

توجه به زندگي انسان و نحوه‌ي حضور و رفتار او، از دغدغه‌هاي اصلي در طراحي معماري است. از رويكردهاي مطرح در اين خصوص، تفكر روايت‌‌محور و سناريومحور در معماري و آموزش آن است. هدف پژوهش بررسي نقش سناريونويسي و فرصت‌هاي آن در كارگاه‌ آموزش طراحي است. پژوهش حاضر كه به روش نيمه تجربي انجام شده، حاصل تأمل در گزارش ثبت فرآيند تدريس در كارگاه طراحي معماري با موضوع پيشنهادي «طراحي ويلاي من» است. در اين پژوهش 52 دانشجوي معماري دانشگاه تهران شركت نمودند و آموزش طراحي «ويلاي من» با روش سناريونويسي در طي شش‌گام مشخص انجام گرفت كه هر يك از اين گام‌ها در يك جلسه آموزش داده شد. در هر جلسه يك آزمون طراحي از شركت‌كنندگان گرفته شد تا تغييرات حاصل از نمرات هر مرحله نسبت به مرحله قبل مشخص شود. در دو بخش كيفي و كمي مورد بررسي قرار گرفته است. تجزيه و تحليل داده‌ها با كمك آزمون تي همبسته و با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 22 صورت گرفت. يافته‌ها بين ميانگين نمرات آزمون طراحي در مرحله پيش‌آزمون و پس‌آزمون تفاوت معناداري وجود دارد ‌(P<0.05). نوع سناريو (فضاها، فعاليت، تجسم زمينه و...) بر مراحل بعد تأثيرگذار است و درصد گرايش افراد پس از آموزش سناريونويسي به سمت رويكردهاي كاربرمحور (55.77 درصد) و رويدادمحور (28.85 درصد) بيشتر از قبل شده است. در نتيجه آموزش سناريونويسي و تمرين‌هاي مرتبط، بازخورد مثبتي در پيش‌برد و تسهيل فرآيند طراحي دارد. رويكرد روايت‌محور با روش سناريونويسي در معماري روند طراحي كاربرمحور را توصيف مي‌كند و چارچوب هاي نظري و فني مرتبط را معرفي مي‌كند. اهداف پژوهش: بررسي نقش رويكرد روايت‌محور در طراحي با روش سناريونويسي. بررسي تفكر روايت‌محور در معماري مبتني بر زندگي. سؤالات پژوهش: رويكرد روايت‌محور با روش سناريونويسي چه تأثيري بر طراحي معماري دارد؟ روش سناريونويسي چه تأثيري بر فرايند خلق ايده در طراحي دانشجويان معماري دارد؟

Attention to human life and the manner of his presence and behavior is one of the main concerns in architectural design. One of the approaches in this regard is narrative-based and scenario-based thinking in architecture and its education. The purpose of this study is to investigate the role of screenwriting and its opportunities in the design training workshop. The research is a survey research method and is the result of processing workshop of University of Tehran in architectural design workshops. architecture students of “Designing my villa” reports of teaching process of participated in the research and their design performance quality have been evaluated with scenario planning method. During 6 weeks period (one 4 hours session per week). The research has been done by quasi-experimental method and has been studied in two parts: qualitative and quantitative. Data were analyzed using paired t-test using SPSS software version 22. Results There was a significant difference between the mean scores of the design test in the pre-test and post-test stages P (P <0.05). The type of scenario (spaces, activities, field visualization, etc.) affects the next stages and the percentage of people tending to user-centered (55.77%) and event-oriented (28.85%) approaches after scriptwriting training has increased. Then, scriptwriting training and related exercises have positive feedback in advancing and facilitating the design process. Scenario planning is a basic of strategic design and also utilizing the same principles in problem solving. The findings of this research can be used in instruction, curriculum development, and designing new buildings.