آموزش نظامي در مدارس نظامي و غيرنظامي در دورة پهلوي اول

Military Training in Military and Civilian Schools in the Pahlavi I Period

در دورة قاجار ايران داراي ارتش آموزش ديده و متحدالشكلي نبود و اندك واحدهاي منظم آموزش ديدة موجود كشور زير نظر فرماندهان و مستشاران خارجي قرار داشتند. پس از كودتاي 3 اسفند 1299ش./22 فوريه 1921م. رويكرد نويني در ساختار ارتش ايجاد شد، به تشكيل ارتش واحد توجه جدي شد و ايجاد مدارس و دانشكده­ هاي نظامي در اولويت برنامه‌هاي رضاخان قرار گرفت. اين سياست در دورة سلطنت او در مدارس غير نظامي نيز دنبال شد و آموزش نظامي دانش‌آموزان به صورت نظري و عملي در برنامه­ هاي وزارت معارف تصويب و اجرا شد. اين پژوهش بر آن است تا با روش تاريخي و مبتني بر منابع كتابخانه­ اي و آرشيوي به اين پرسش كه آموزش نظامي در مدارس نظامي و غيرنظامي دورة پهلوي اول با چه رويكردي و چه تغييرات و تحولاتي همراه بوده است، پاسخ مناسبي بدهد. پژوهش حاضر بر اين فرضيه استوار است كه رويكرد پهلوي اول بيش از هر چيز تقويت هويت ملي در قالب ايجاد ارتش ملي و تحول و تقويت نظم و انضباط در محيط مدارس غيرنظامي از طريق آموزش نظامي به منظور آماده­ سازي جوانان و ترويج فرهنگ اطاعت­ پذيري بوده است. حكومت پهلوي براي دستيابي به اين منظور، به ايجاد و تقويت مدارس و آموزشگاه هاي نظامي، استخدام مستشاران و فرستادن محصل به خارج از كشور، اعزام افسران آموزش ديده به مدارس غير نظامي و آموزش نظامي دانش­ آموزان و دانشجويان اقدام نمود.

During the Qajar era, Iran did not have a trained and uniformed army, and the few regularly trained units in the country were under the supervision of foreign commanders and advisors. After the coup d'état of 1921, a new approach was adopted in the structure of the army, serious attention was paid to the formation of the unified army, and the creation of military schools and colleges was prioritized in Reza Khan's plans. During his reign, this policy was followed in civilian schools as well, and the military education of students was approved and implemented in the programs of the Ministry of Education theoretically and practically. This research aims to provide an appropriate answer to the question of the approach, changes, and developments associated with military education in military and civilian schools of the Pahlavi I era, using the historical method and based on library and archival sources. The current research is based on the hypothesis that Pahlavi I's approach was more than anything to strengthen the national identity in the form of creating a national army and to transform and improve discipline in the environment of civilian schools through military training in order to prepare the youth and promote the culture of obedience. To achieve this goal, the Pahlavi government established and reinforced military schools and colleges, hired advisers and sent students overseas, sent trained officers to civilian schools, and provided students with military training.