بررسي دبي عبوري دريچه هاي كشويي جانبي در دو حالت آزاد و مستغرق و مقايسه آن با روزنه جانبي در آزمايشگاه

Investigation of the discharge rate of lateral sliding gates in both free and submerged positions and comparison with the lateral orifice in the Laboratory

دريچه‌هاي كشويي از جمله سازه‌هاي هيدروليكي هستند كه در شبكه‌هاي آبياري و زهكشي و سدسازي كاربردهاي فراواني دارند. مهمترين كاربرد آن‌ها افزايش تراز سطح آب به منظور آبگيري كانال‌هاي بالادست و افزايش ارتفاع سرريز سدها به منظور ذخيره‌سازي بيشتر آب و همچنين اندازه‌گيري دبي جريان مي‌باشد. تحقيقات فراواني در خصوص تعيين ضريب دبي (Cd) اين دريچه‌ها انجام گرفته كه همگي براي دريچه‌هاي عمود بر محور كانال بوده است. در اين تحقيق كه از داده‌هاي مدل هيدروليكي دريچه كشويي جانبي لبه تيز آزمايشگاه هيدروليك دانشكده عمران دانشگاه روركي هندوستان استفاده شده است كه شامل 121 داده آزمايشگاهي مربوط به حالت رژيم جريان آزاد با سه نسبت عرض دريچه به عرض فلوم 60/0، 83/0، 00/1 و محدوده دبي 25 تا 120 ليتر در ثانيه و 80 داده آزمايشگاهي مربوط به رژيم جريان مستغرق با نسبت عرض دريچه به عرض فلوم 1متر و محدوده دبي 25 تا 85 ليتر در ثانيه مي‌باشد. داده‌هاي آزمايشگاهي شامل مقادير دبي جريان Q، عمق آب قبل از دريچه ، عمق جريان در پاياب و بازشدگي دريچه مي‌باشد كه با استفاده از روش تحليلي و استفاده از عدد بدون بعد ، مقدار عمق بحراني زير دريچه كشويي براي رژيم جريان آزاد و ضريب استغراق براي رژيم جريان مستغرق، مقدار دبي عبوري را بصورت مستقيم محاسبه شد. نتايج صحت‌سنجي روابط استخراج شده نشان مي‌دهد كه استفاده از پارامتر عمق بحراني در تعيين مقدار دبي عبوري، از دقت بالايي برخوردار است.

Sliding valves are among the hydraulic structures that have many applications in irrigation and drainage and dam networks. Their most important application is to increase the water level in order to drain the upstream canals and increase the height of the dam weir in order to store more water and also to measure the flow discharge. Many researches have been done to determine the flow coefficient (Cd) of these valves, all of which have been for valves perpendicular to the channel axis. In this research, the data of the hydraulic model of the side sliding gate of the sharp edge of the hydraulic laboratory of the Faculty of Civil Engineering, Rourke University of India have been used, which includes 121 laboratory data related to the free flow regime with three valve width to flume width ratios of 0.60, 0.83 , 1.00 and the flow discharge is 25 to 120 liters per second and 80 laboratory data are related to the submerged flow regime with a ratio of valve width to flume width of 1 meter and flow range of 25 to 85 liters per second. Laboratory data include flow rates Q, water depth before valve y1, flow depth at the bottom yt and opening of valve a. Using the analytical method and dimensionless number a / y1, the critical depth value under the sliding valve ycs For free flow regime and immersion coefficient  For submerged flow regime, the amount of flow discharge was calculated directly. The results of validation of the extracted relationships show that the use of the critical depth parameter in determining the amount of flow discharge has a high accuracy.