تأثير دور آبياري بر عملكرد و اجزاء عملكرد گياه دارويي آويشن شيرازي(منطقه مورد مطالعه: علي آباد فارس)

The Effect of Irrigation Cycle on Yield and Yield Components of Zataria multiflora (Case Study: Aliabad Fars)

به منظور بررسي اثر تغييرات دور آبياري بر عملكرد و اجزاء آن، كارايي مصرف آب، شاخص اقتصادي كارايي مصرف آب و درآمد خالص گياه دارويي آويشن شيرازي، آزمايشي در سال زراعي 96-1395، در قالب بلوكهاي كامل تصادفي با چهار سطح دورآبياري(4، 8، 12 و 16روزه)، در سه تكرار، با استفاده از سيستم ابياري T-TAPE و در منطقه عليآباد فارس انجام گرفت. نتايج نشان داد كه اثر دورآبياري 8 روزه، در سطح 1درصد بر عملكرد وزن تر و خشك بوته، تعداد شاخههاي جانبي، مقدار ماده مؤثره و شاخص برداشت معنيدار بود و بر ارتفاع بوته، اثر معنيداري نداشت. مقدار شاخص توليد نهايي نسبت به عمق آب آبياري براي حداقل آبياري(46/17 سانتيمتر) برابر33/180 كيلوگرم به ازاء هر سانتي‌متر آب و براي حداكثر آبياري(66/75 سانتيمتر) برابر 61/41 كيلوگرم به ازاء هر سانتي‌متر آب به دست‌ آمد. نتايج نشان داد كه تيمار 8 روزه داراي حداكثر مقدار كارايي مصرف آب مي باشدو نيز در تيمار 8 روزه مقادير شاخص اقتصادي مصرف آب و درآمد خالص، بهترتيب 3 و 5/1 برابر تيمار اجرايي در منطقه(دور 4 روزه) گرديد در صورتيكه در دوره هاي آبياري 12 و 16 روزه به دليل اعمال تنش شديد آبي عملكرد گياه بصورت معني داري كاهش يافت. بر اساس مدل استوارت، مقدار ضريب حساسيت گياه، 69/0 محاسبه شد. لذا با توجه به مقاوم بودن و نحوه عملكرد و ظرفيت گياه آويشن نسبت به افزايش دور آبياري در منطقه، استفاده از دور آبياري 8 روزه، از نظر كمي، كيفي و اقتصادي توصيه ميگردد.‌

In order to investigate the effect of changes in irrigation cycle on yield and its components, water use efficiency, economic index of water use efficiency and net income of Zataria multiflora medicinal plant, an experiment in 2016-17 crop year, in randomized complete blocks with four levels of irrigation cycle (4, 8, 12 and 16 days), in three replications, using T-TAPE Irrigation system and was performed in Aliabad Fars region. The results showed that the effect of 8-day irrigation period was significant at 1% level on fresh weight and dry weight of plant, number of lateral branches, amount of active ingredient and harvest index and had no significant effect on plant height. The value of the final production index in relation to the depth of irrigation water for minimum irrigation (17.46 cm) was equal to 180.33 kg per centimeter of water and for maximum irrigation (75.66 cm) was 41.61 kg per cm Water came in handy. Also, in the 8-day treatment (with maximum water consumption efficiency), the values of water consumption economic index and net income were 3 and 1.5 times the executive treatment in the region (4-day cycle), respectively, and according to Stuart model, the amount The sensitivity coefficient of the plant was calculated to be 0.69. Therefore, considering the resistance and yield and capacity of thyme plant to increase the irrigation cycle in the region, the use of 8-day irrigation cycle is recommended in terms of quantity, quality and economy.